Ne İran ve ne de Osmanlı hükümeti bu ulusun en önemli meselelerinden biri olan yol sorunu üzerine eğilmemişlerdir.
Bu doğal güçlüklerin yanında ve ondan daha önemli olanı, İran ve Osmanlı hükümetlerinin güttükleri «şark istibdadı» politikasıdır. Kürtleri ve Kürdistan'da yaşayan diğer azınlıkları ekonomik ve kültürel yönden daima geri bırakarak, onları sadece savaşlarda kendi saflarında kullanmak politikası bu halkın gelişip, bu geri yapıdan kurtulmasına imkân vermemiştir. İran ve Osmanlı yönetimlerinin bu dayanılmaz baskılarına Kürt derebeyleri de katkıda bulunarak bu ulusun ekonomik ve kültürel varlıklarını kemiriyorlar, ilerlemelerine olanak tanmıyorlardı.
Sayfa 27Kitabı okudu
İran Şahları ve Osmanlı Sultanları Kürtlere, aynı zamanda bir savaş maddesi, savaş yakıtı gözü ile bakıyorlardı. Gerek kendi aralarında meydana gelen savaşlarda ve gerekse Rusya ile yaptıkları savaşlarda Kürtlerin savaş yeteneklerinden yeterince yararlanıyorlardı. Birtakım hediyeler ve savaşta elde edilecek ganimetlerden büyük paylar vaadederek, aldattıkları aşiret reisleri ve şeyhler, onların bu yoldaki işlerini kolaylaştırıyorlardı. Bu durumlar çoğu defa iki aşiretin arasının açılmasına ve birbirlerini kırıp bitirmelerine de neden oluyordu. Dolayısiyle kurulması gereken birlik bir türlü gerçekleşemiyordu.
Sayfa 45Kitabı okudu
Jin jînê .
Doğu’da yaşayan diğer uluslara oranla Kürtler kadına daha fazla saygı gösteriyorlar. Eğer Kürtler düzenli ve uygar bir hayat yaşama olanağı bulsalardı kelimenin tam anlamı ile doğunun en kahraman ulusu olurlardı.»
Kurdistan #
Kürdistan dağlık bir bölge olup, doğusu İran ve Ermenistan dağlarının birleştiği yerlere uzanır. Batısı, Urmiye gölü, Kürdistan dağları silsilesi ve Van’ı içine alır. Güney-Doğusu Mezopotamya vadisi, Mardin ovası, Torosların doğusunu kapsar. Kuzey-Batı kısmını Zağros dağları teşkil eder.
Otoriter ve gözüpek bir kişi olan Bedirhan Bey, Kürt beyliklerinin bir araya gelerek, ortak düşmanlara karşı savaşmalarının gereğini kavramış ve bu amaçla harekete geçmişti. Dağlık bir bölge olan Cizire'de oturmakta bulunan Bedirhan Bey, ileri görüşlülüğü ve kararlılığı sayesinde, Hakkari bölgesindeki Kürtlerin reisi olan Nurullah Bey ile diğer aşiretlerin büyük bir kısmını ve Mahmut Han'ı ikna etti.
Sayfa 62Kitabı okudu
Bu iki yazar tarafından dile getirilmiş ve 16. ve 17, yüzyılda maddi karşılığını bulamamış "bağımsız Kürdistan" fikrini 19. yüzyılın ilk yansında gerçekleştirmeye ilk kez yaklaşabilen iki Kürt direniş ve isyanı vardır. Bunlardan birincisi, Soran beyi Reyanduzlu Mî re Kor Muhammed'in (Mir Kör Muhammed ayaklanması; İkincisi ise Cizre-Bohtan_beyi nedirhariın 1840'lı yıllardaki direniş ve isyanıdır. Bu iki ünlü Kürt beyinin Şerefhan ile Ehmede Xani'nin politik eleştiri ve önerilerinden ne kadar haberli olduklarına dair bir veriye ulaşamadım. Başarısızlıkla sonuçlanmış olsalar bile, bu iki direniş ve ayaklanmanın liderleri efsaneleşerek daha sonraki Kürt ulusal uyanışının esin kaynaklan olmuşlardır. Özellikle Bedirhan Bey'in silahlı mücadeleden çok diplomasîye ve Kürt beyleri arasındaki ittifaka ağırlık veren mücadelesi Şeref Han ile Ehmede xani'nin dile getirdikleri hedefe en çok yaklaşanı olmuştur
Sayfa 59 - dipnot yayınlarıKitabı okudu
