Şu andan bakan bir insan için tarihte yaşanmış büyük olaylar çok küçük şeyler gibi gelir. Bu büyük olaylar hakkında bir şeyler okuduğumuzda bizim zamanımızdan o olayları yazmış kişileri okuruz. Savaşları, sürgünleri ve yenilgileri genel olarak biliriz. Olayları gören insanlar kadar bilmeyiz mesela. Herhangi bir savaşta ailesini kaybetmiş bir insan
Beni çok etkileyen bir kitabı paylaşmak istiyorum sizlerle: “Adsız Roman 1864”..Şu hayatta yersiz yurtsuz kalmaktan daha kötü bir şey yok sanırım. Kendi vatanından kopartılmak, sürgün edilmek. Bu kitap Çerkes Sürgününü ve Soykırımını anlatıyor. Yıllarca çektikleri sıkıntıları, verdikleri savaşları. Kuzey Kafkasya’dan Karadeniz’e göç eden Çerkes halkları göç öncesinde ve sonrasında derin acılar yaşamıştır.
Köyleri Ruslar tarafından yakılıp yıkılan, dağlardan kıyıya inen; haftalarca teknelere binmeyi beklerken sahilde açlıkla, hastalıkla mücadele etmişlerdir.
Teknelere binebilenlerin bir kısmı da fazla yolcu alındığı için batan teknelerde boğulmuştur.
Romanda anneannesi tarafından kaleme alınan Adsız Roman’ı, satmak istediği küpün içinde bulan Neri ve Aras’ın öyküsü ile Janset-Jankat-Elbruz’un 1864 deki öyküsü birbirine paralel gitmektedir.
Karar, aklın durması halidir. Durduğun yeri doğru seçemezsen, ömür boyu ‘keşke’ler düşmez dilinden...
Bu kitap hakkında daha o kadar çok şey anlatabilirim ki, gerçekleri anlatan, içinde bolca bilgi bulunan bu romanı kesinlikle okumalı ve kitaplığınızda bulundurmalısınız...
20 Mayıs 2011 tarihinde Gürcistan Parlamentosu, 1860'lar da Çerkeslerin Rusya İmparatorluk Ordusu tarafında " önceden planlanmış" bir şekilde kitlesel olarak katkedilmelerini soykırım olarak niteleyen bir kararı kabul etti.Söz konusu kararda ayrıca, hayyatta kalan fakat anavatanlarından sürülenlerin ve bunların torunlarının mülteci olarak kabul edilmesi gerektiği belirtiliyordu. Bu hamle, Çerkes soykırımının yanı sıra Çerkeslerin kendilerinde de 1864'te ulusça yok edildikten sonraki on yıllar boyunca tüm dünya tarafından uyutulmuş olmaları nedeniyle okudukça çarpıcıydı.
Tarihin en büyük soykırımlarındandır.
100 yılı aşkın süren bir savaş, onurlu bir direniş, büyük bir soykırım ve katliam… Vatanlarından zorla kopartılan Çerkeslerin mücadelesi hiç bitmeyecek.
Rahmet ve Minnetle anıyoruz.