Cezmi'ye Dair...
Cezmi edebiyatımızda yazılan ilk tarihi romandır. 
Vatan Yahut Silistre 'den sonra beklentim fazlasıyla arttı ve o şekilde okumaya başladım. Çokta beğendim.
Eser Cezmi adında yiğit, vatan sever bir delikanlımızın hayatını konu alarak başlıyor. Sonrasındaysa kendimizi eserin adı her ne kadar Cezmi olsada, en az onun kadar yiğit ve mert olan Âdil Giray ve İran Şahı'nın kız kardeşi Periha'nın fırtınalı aşk hikayesinde buluyoruz.
Ben 2. gün kitabı elime aldığımda 100. sayfadaydım ve sadece yüz sayfa okuyup yerine koyacaktım. Ama merak ettim ve sabah namazı okunurken kitabı bitirdim. Sonrada uyuyamadım zaten. 
Namık Kemal öyle bir son yazmışki uykularımı kaçırdı sağolsun. Aslına bakarsanız benim böyle bir sonda ağlamam gerekirdi ama şehitliğin bir son değil; bilen ve layık olan için sıla olduğundan belkide ağlamak içimden gelmedi... Hemde öyle bir sılaydıki... Onun için değil ama sonrasında memlekete faydası olan, ona hizmet aşkıyla yanıp tutuşan ama ömrünün baharında şehit olan abilerimi, ablalarımı düşününce üzüldüm açıkçası... Haline üzülmesi gereken kişi aslında bizken ne ironik değil mi?
Ve Dilaşup hayata gözlerini yumar
Dilaşuk Ali Bey'in kolarında beyim! beyim! diyerek öldü , kime acımalı . Yaptığı hatadan dolayı kaybettiği sevdiğinin acısını çeken ve annesini de kahrıyla öldürüp toprağa teslim eden bir zamanlar efendi terbiyeli Ali beye mi ? Ömründe gün yüzü görmeyen kundağında iken annesinden çalınan ve cariyelik ile herkese köle olan en sonda aşk celadına teslim olup türlü iftira ve işkencelerle kalbine saplanan bıçakla hayata gözlerini yuman dilaşuğa mı :/Namık Kemal
