Beyinlerimiz aptal değil. Bilişsel önyargılarımıza rağmen zamanın büyük çoğunluğunda hayli etkin ve verimli olmayı başarsak da, Watsonvari dikkat yeteneklerimizin de olmasının bir nedeni var aslında. İnsan olarak bizler her şeyi fark edemeyiz, çünkü her sesi, kokuyu, görüntüyü, dokunuşu, yani kısaca her şeyi fark etsek, deliririz (hatta filtreleme
Gazzâlî’nin geniş ölçüde İbn Sînâ’dan aldığı, sonraki mantıkçılarca da bazı küçük farklarla benimsenen bir tasnife göre bütün bilgi türleri kesin bilgiler (yakīniyyât), kanaatler (i‘tikādât) ve zannî bilgiler (zanniyyât) olmak üzere üç esaslı terim altında toplanır. Bunlar da kaynağı ve değeri bakımından yedi kategoriye ayrılır.
1. İlk bilgiler (evveliyyât). Saf akıldan çıkan apriori bilgiler.
2. İç gözlemler (el-müşâhedâtü’l-bâtıniyye). İnsanın kendi açlık, susuzluk, sevinç, keder gibi beş duyudan kaynaklanmayan psikolojik idrakleri.
3. Dış dünyaya ait duyumlar (el-mahsûsâtü’z-zâhire). Duyu organlarından edinilen intibalar.
4. Tecrübî bilgiler (mücerrebât). Birbirini takip eden iki olayın defalarca tekrarlanmasından sonra ortaya çıkan zihnî alışkanlıklara dayalı tecrübeler.
5. Tevâtür yoluyla edinilen bilgiler (el-ma‘lûmât bi’t-tevâtür). Algı ile ilgisiz olan, çok sayıda güvenilir kişinin verdiği haberin akıl tarafından benimsenmesiyle edinilen bilgiler.
6. Varsayımlar (vehmiyyât). Gerçekte var olup olmadığı bilinmeyen şeylerin var sayılmasıyla oluşan bilgiler (meselâ idrak edilen varlıklara kıyas yapılarak ulaşılan, “Her varlığın mekânı vardır” önermesi gibi).
7. Yaygın kabuller (meşhûrât). Doğru kabul edilecek kadar üzerinde ittifak edilmiş bilgi ve önermeler (meselâ, “Yalan kötüdür” hükmü gibi).
Sayfa 161 - BİLGİ
İNSAN ÇABASININ YETERSiZLiĞi ÜZERiNE ŞARKI
1
Kafayla yaşamak yaşamak mı insansa? Böyle kafada dön bak bir bit yaşar anca. Şu dünyaya azdır ne kadar alçak olsan. İnsan madrabazdır: Hep yalan dolan.
2
Kur kafanda planlar, ışık tut herkese. Kafandaki saraylar dönüşür kümese! Şu dünyaya azdır ne kadar kötü olsan. Sivrisinek sazdır yükselme çaban.
3
Kısmet peşinde koş, kendini yormadan. Zaten ne yapsan da boş: İstim gelir arkadan. Şu dünyaya azdır ne kadar kalender olsan. İnsan düzenbazdır: Kendini aldatan.
1944-1947 TÜRKÇÜLÜK DAVALARI: BAŞLICA KARABASAN OLAYLARI*
Necmettin Sefercioğlu
Karabasanlar döneminin olayları; Türkçü Hüseyin Nihal Atsız ile komünist Sabahattin Ali (Alı) arasındaki bir "hakâret davası”nın Ankara'da görüldüğü 3 Mayıs 1944 günü yapılan gençlik yürüyüşü ile başladı. O gün, duruşma salonu uygun büyüklükte olmadığı
4,54 milyar yıl önce: Dünya oluşuyor
Öngezegenlerin vahşi çarpışmaları sonucunda Dünya ve diğer kaya gezegenler oluştu. Ağır elementler mantodan gezegenin merkezine hızla indiğinden çekirdek oluşumu hızlı bir şekilde gerçekleşti. Dışarıda bombardıman.devam ettiği için metalik elementler gezegenin yüzeyine yayıldı.
4,5 milyar yıl önce: Ay
Sayfa 31Kitabı okudu
