Muslihiddîn
@Bay_bars
İlâ-yı kelimetullâh
El mülki lillâh
Asâkir-i İslâm
Hâsibû kable en tuhâsebû
İslâm diyarında cehalet, mazeret sayılmaz.
Dinimiz İslâm'dır Elhamdülillah
Canımız fedâdır fî sebîlillah
MERİH
24 Temmuz
73 okur puanı
Kasım 2021 tarihinde katıldı
Okuma Hedefleri
Hamsin
Arapça elli anlamındaki hamsîn kelimesinden gelmektedir. Erbainden sonraki kışın 50 günlük dilimini ifade eder. 1 Şubat’ta başlar ve Nevruz’la (21 Mart) birlikte sona erer.
Eski kışlar
26 Ocak-6 Şubat tarihleri arasında, 6 günü erbainden, 6 günü de hamsinden olan toplam 12 günlük zaman dilimini ifade eder. Şiddetli soğuklar görülür. Öyle ki komşu komşuya gidemez olurmuş soğuklardan. Sanki erbainden hamsine bir devir teslim yapılmaktadır bu günlerde.
Ay, dolunay evresinden itibaren doğudan doğmaya başlar ve her gün biraz daha küçülürek her gün daha geç doğmaya başlar. Bu döneme ayın garangısı derler. Bu dönemde ise bitkilerin öz suyu, köklerine doğru hareket eder. Onun için havuç, turp gibi kökleri yenen bitkiler için uygun ekim dikim zamanıdır. Ayrıca ağaçların kesilmesi bu dönemde daha uygundur. Uzun süre saklanabilecek buğday, arpa, nohut gibi hububat da bu vakitte hasat edilir. Aksi takdirde ağaç, çok çabuk çürür, hububat kurtlanır. Ayrıca ağaç dikilebilir, budama yapılabilir. Kurutma yapma için uygun zamandır. Köylerimizde ayın garangısı zamanında kesilmiş ve yüzyıllardır dayanan ağaçları görmek mümkündür. Yukarıda bahsettiğimiz bilgileri şu atasözlerimiz, akılda kalacak şekilde özetlemişlerdir: “Ay’ın yenisinde olur börtü böcek, eskisinde olur börek çörek”, “Kesme odunu Ay büyürken, kırk koyunu Ay küçülürken”.
Okur Takip Önerileri
Ay’ın hilâl hâlinden dolunaya kadarki dönemine ayın aydını ya da ayaydını derler. İlk hilâlin görülmesiyle bitkilerin öz suyu uyarılır. Onun için hastalıklı dalları budamak için uygun zamandır. Ay’ın yarım ay evresinde ise öz suyu, toprak üstüne çıkar. Bu dönem yaprağı yenen, yukarıya doğru gelişen bitkilerin dikimi için idealdir. Dolunaya yakın zamanda, olgunlaşan meyve ve sebzeler, daha sulu ve lezzetli oldukları için toplanabilir. Koyun kırkılmaz. Yünü kopar, çabuk güvelenir. Ay’ın aydınlık zamanında normal şartlarda su yukarıya doğru yürüdüğü için ağaç kesimi yapılmaz, uzun süreli saklanacak hububatın hasadı da yapılmaz.
Bitkiler ne zaman dikilir, ağaçlar ne zaman budanır
Ay, Dünya’nın uydusu olması hasebiyle günlük hayatımızda birçok şeyi etkiler. Çekim kuvveti sebebiyle akla gelen ilk etkisi med-cezir hadisesidir. Bununla birlikte çiftçiler için de çok önemli bir veri kaynağıdır.
Ay’ın belirli evreleri vardır. İlk günler hilâl formunda olan Ay, batıdan doğar ve her gün büyür ve her gün biraz daha doğudan doğar. Ay’ın hilâl formuna bakarak, eğer onun uç kısımları yukarı doğru bakar ve tabiri caizse su koyulsa düşmeyecek şekilde bir çukurluk oluştuysa bu ay, iyi yağış var derler.