Ilknur Akpınar Yücedağ
@IlknurAkpinarYucedag
yazar / mentör
İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi
İstanbul
99 okur puanı
Kasım 2020 tarihinde katıldı
Okuma Hedefleri
Yazının İlk İşlevi!
“Eski Sümer kralları ve rahipleri yazının uzman
yazıcılar tarafından vergi borcu olarak koyunların kayıtlarının
tutulması için kullanılmasını istiyordu, yoksa kitlelerin şiirler
yazmasını, kumpaslar kurmasını değil, insanbilimci Claude
Levi-Strauss un dediği gibi, eski zamanlarda yazının en
önemli işlevi “öteki insanları köle etmeyi kolaylaştırmaktı”
Zaman Makinesi
“Varsayalım ki bir zaman makinesi bir arkeoloğu geçmişe götürdü. Acaba o arkeolog, dünyanın o zamanki durumuna bakarak, çeşitli kıtalardaki hangi insan topluluklarının tüfekleri, mikropları ve çeliği daha önce, hangilerinin daha sonra geliştireceğini tahmin edebilir miydi?”
Kargo !
“Neden siz beyazların bu kadar çok kargosu var, bunları yeni Gine’ye neden getirdiniz ve biz siyahların kargosu neden bu kadar az?”
Okur Takip Önerileri
QWERTY Klavye !
“Bu kitap, belki de şimdiye kadar okuduğunuz basılı başka pek çok kitap gibi, QWERTY klavyeyle yazıldı, yani en üst sırada, en soldan itibaren altı harfin adıyla anılan klavyeyle.
Şimdi belki inanmayacaksınız ama bu klavye 1873 te bir karşı-mühendislik tasarımıydı: Daktilo kullananları olabildiğince ağır yazmaya zorlamak için olmadık hilelere başvurulmuş, en çok kullanılan harfler klavyenin her sırasına dağıtılmış, (sağ elini kullanan insanları zayıf ellerini kullanmak zorunda bırakacak şekilde) harfler solda toplanmıştı.
Göründüğü kadarıyla verimliliğe aykırı olan bütün bu özelliklerin gerisinde yatan neden, 1873’te daktilo kullanıcılarının yan yana iki tuşa art arda hızla bastığında harflerin birbirine karışmasıydı, bu yüzden üreticiler daktilo yazanları yavaşlatmak zorundaydı.
Daktilolardaki gelişmeler bu karışma sorununu ortadan kaldırınca 1932’de daha verimli olacak şekilde düzenlenmiş klavyelerle yapılan denemeler yazı yazma hızımızın iki katına çıkacağını ve harcanacak çabanın % 95 azalacağını gösterdi.
Ama artık QWERTY klavyeler siperlere yerleşmişti. QWERTY klavyeyle yazan yüz binlerce daktilocunun, daktilo öğretmeninin, daktilo ve bilgisayar satıcısının, üreticisinin kazanılmış hakları, 60 yılı aşkın bir süredir klavyeleri etkili hale getirme yönündeki bütün girişimlerle çatışıyor.”
Eşit olmayanlar tarihi !
“Çağdaş dünyayı fetihler, salgın hastalıklar ve soykırımlar yoluyla biçimleyen şey eşit olmayan halklar arasındaki karşılıklı ilişkilerin tarihidir.”
Hırsızkratlar!
“İster bir şeflik olsun, ister bir devlet, herhangi bir sınıflı toplum için insan şunu sormalıdır:
Halk kendi çileli emeğinin ürünlerinin hırsızkratlara aktarılmasına niçin göz yumuyor?”
“Çoğu kez icat ihtiyacın anasıdır, ihtiyaç icadın değil.”
Tüfek, Mikrop ve Çelik
“Gazeteciler yazarlardan koca bir kitabı bir tek cümleyle özetlemesini isterler her zaman. İşte bu kitap için o cümle şu: “Tarih farklı halklar için farklı yönde gelişti ama bu çevresel farklardan dolayı böyle oldu, o halkların biyolojik farklılıklarından dolayı değil.”
Tüfek, Mikrop ve Çelik, 1998’de kurgusal olmayan genel eser dalında Pulitzer Ödülü ve En İyi Bilim Kitabı dalında Aventis ödülü kazanmış, Jared Diomand’ın otuz yıllık bilimsel araştırmalarından oluşan kitaptır. Temmuz 2005’te National Geographic Society tarafından kitaba bağlı kalarak çekilen bir belgesel de yapılmıştır. Belgeseli izlemenin yeterli olacağını düşünenler yanılır.
Tüfek Mikrop ve Çelik kitabı, insanlık tarihinin gelişiminde en etkili rollere sahip olan bu üçlü kavramı, Jared Diamond ’un araştırmalarıyla kayıtlara geçiriyor. Sapiens ve Homodeus gibi tarihine bilimsel verilerle göz atmak istediğinizde, bir başucu kitabı olarak elinizde bulundurmalısınız.
Jared Diamond 
Tüfek, Mikrop ve Çelik
YAZININ DEVAMI İÇİN :
booksiay.com/tufek-mikrop-ve...
