"İki insanın iyi geçinmesi kusursuz olmalarıyla değil, birbirlerinin kusurlarını hoş görmeleriyle sağlanır."
A. Tocqueville
"İki insanın iyi geçinmesi kusursuz olmalarıyla değil, birbirlerinin kusurlarını hoş görmeleriyle sağlanır."
A. Tocqueville
Faşizm liberal demokrasinin, bir buhranın sonucunda doğdu.
Liberalizm nedir? En güzel tarif liberal Benjamin Constant'ınki. Liberalizm kişinin hürriyetidir,
despotizme karşı, kalabalığa karşı hürriyeti. Liberalizm demek burjuvazi demektir, ferdin toplum
karşısındaki haysiyeti, vekarıdır. Fert bütün düşüncelerinde hürdür. Alt-yapısı, ticaret
hürriyetine, serbest rekabete dayanan bir düzen. Liberal demokrasilerin 128
temelinde kapitalizmin zaferi vardır. Liberalizm, yani burjuvazi Asya'yı Afrika'yı sömürmeseydi,
kendi işçisine söz hakkı tanımazdı.
Kartel ve trustlerin saltanatı başlayınca Tocqueville'in kendilerine büyük ümitler bağladığı orta
sınıflar korkuya düştü. Marx'a göre 2 sınıf kalacaktı: kapitalistler ve proleterler.
Kapitaller gittikçe sayısı azalan ellerde toplanacak, orta sınıf proleterleşecekti. İktisadî
liberalizmin sona erişi karteller ve trustlerle olur. Konsantrasyon orta sınıflar için büyük bir
tehlikedir. 1917'den sonra liberal demokrasiler korkunç bir kâbus içindeler. Tarihte ilk defa
içtimaî bir sınıf, bütün içtimaî düzeni değiştiriyor. (Foster Dulles, hâtıralarında aynı yıllarda
Amerika'nın geçirdiği büyük korkuları anlatır.) Faşizm, liberal burjuvazinin liberalizmden
vazgeçmesidir.
"İki insanın iyi geçinmesi kusursuz olmalarıyla değil, birbirlerinin kusurlarını hoş görmeleriyle sağlanır.
A. Tocqueville
Sayfa 110Kitabı okudu
"İki insanın iyi geçinmesi kusursuz olmalarıyla değil,
birbirlerinin kusurlarını hoş görmeleriyle sağlanır."
A. Tocqueville