Kitap Ağrı Dağı çevresinde yaşayan Ahmedin evinin önüne Sultan Mahmud Hanın atının gelmesiyle başlıyor. Geleneklere göre sahipsiz bir at 3 kez ev çevresinden uzaklaştırılır ve asıl sahibine geri dönmezse at evinin önüne gelen adamındır. Sonraları töre nedeniyle isyanlar çıkar Ahmet ve köy ahalisi bölgeyi terk eder. Daha sonraları bölgeye geri geldiklerinde Ahmet tutsak edilir. Burada Gülbahar ile tanışır ve aşkları başlar. İkisinin aşkı yüzünden paşalar birbirine düşer ve töreler için savaşır. En sonunda Ahmet ile Gülbahar birbirine kavuşur. Ama Gülbahar sevdiği Ahmeti kurtarmak için törelere ihanet etmesi nedeniyle Ahmet tarafında dağda terk edilir...
Kitap gerçek bir efsanenin anlatımıdır. Şu linkten bulabilirsiniz (agri.ktb.gov.tr TR-122232/agri-dagi-efsanesi.html)
Yaşar Kemal bu efsaneyi çok büyük bir ustalıkla anlatmış. Kitap en beğendiğim kitaplardan birisi oldu. 10 üzerinden 10... İyi okumalar...
Ağrıdağı EfsanesiYaşar Kemal · Yapı Kredi Yayınları · 202227,1bin okunma
Ailelerimiz, dostlarımız, sevdiklerimiz canlarımız gitti. Gözlerimizin önünde insanlar öldü; liyakatsizliğin, imar affının, cehaletin ve kötülüğün altında kalarak. Öfkemiz de büyük, acımız da… Şimdi susmak ayıp, susmak artık imkânsız bugün. Depremi felakete çevirenlerden tek tek hesap sormak, yitirdiğimiz tüm canlara sözümüzdür. Kurtarma ekipleri, madenciler, askerler günlerce gönderilemediği için kayıplar verdiğimiz, hepimizin üzerine çöken bu sistemin enkazını birlikte kaldıracağız. İyi değiliz, sözümüzü tutmadan iyi olamayacağız. Acılarımızı sarmak ve yarını emekle yaratmak için birbirimize tutunacağız. Çünkü bizim en iyi bildiğimiz şey bu, tek umudumuz bu. Bunu hatırlamak için hiçbir şeye ihtiyacımız yok. Anadolu’nun toprak kokusunda, hikayesinde, destanında, sarı sıcak serilmiş buğday tarlasında, en uzaktaki köyünün meydanında ya da en kalabalık şehrinin ışıklarında var bu birliğin, beraberliğin izi. Biz birbirine kenetlenmeyi çok iyi bilen ama bunu unutuveririz zannedilmiş bir halkız. Unutmayız ama: Yaşar Kemal Ağrıdağı Efsanesi’nde boşuna şunları söyletmedi Demirci Hüso’ya:
“Biz hep böyle, her şeyde birlik olsak, kimse bize diş geçiremez. Bize dağlar, şahlar dayanamaz.”
Ne kadar haklıdır Demirci Hüso sözünde, ne dağlar dayanabilmiş ne de şahlar beraberliğin gücüne.
Çoğu edebi eser kurgu ve gerçek arasında bir yerde kalır. Yaşar Kemal tüm anlatılarında okuyucuyu gerçek ve hayal arasında bir yerde bırakır. Yazdıkları ne tam manası ile gerçektir ne de düş. Yazdıklarında elbette güçlü bir sözlü kültürün etkisi kaçınılmazdır. Büyüklerinden dinlediği destanlar, eşkıyalık hikâyeleri, türküler onun sanatının şekillenmesinde büyük rol oynamıştır. Âşık Rahmi’nin daha onu küçücük bir çocukken âşık tutmak istemesi, onun halktan alıp beslendiği bu sözlü geleneği eserlerde işleme eğiliminin ve yeteneğinin kanıtıdır.
Bu makalede Yaşar Kemal’in duyup dinlediklerini okudukları ve hayal gücü ile süslediği ilk defa 1970’de yayımlanan Ağrı Dağı Efsanesi romanı realist- gerçekçi bir bakış açısı ile ele alınacaktır.
Ağrıdağı EfsanesiYaşar Kemal · Yapı Kredi Yayınları · 202227,1bin okunma
"Aşk kuşu bir yalımdır. Dokunduğu yüreği yalım eder. Sevda yuvası yalım eder."
Kısa bir romanda toplumsallığı, aşkı, sadakati, iktidarı ve gücü hissedebildiğimiz duru bir Türkçeyle okuyabileceğimiz roman
“ Vakt erişti gibime gelir. Şu halka bir çare bulamazsak hepimizin kellesi gider. Yarın zülmü bahane ederler, öbürsü gün vergiyi, öbürsü gün sarayımızı, öbürsü gün ekmeği… Ve birikirler birikirler… Yüzbin yılın öfkesi ve de acısıyla … “
Mahmut Han o gece sabaha kadar uyuyamadı, sarayın içinde döndü durdu ve düşündü. Ölümü ve hayatı düşünüyordu. İnsanları, şu dağlardan, ovalardan kopup gelen kalabalığı düşünüyordu. Bunlar bir erkek ve bir kadının mutluluğu için buraya toplanmışlardı. Dışardan bakınca öyle görünüyordu. Ama bunun altında çok şey vardı. İnanılmaz bir öfke vardı. Yüz bin yılın başkaldırma duygusu vardı. Şu konuşmayan, kıpırdamayan öfke... Bir delikanlıyla bir kızın sevdasını bahane eden öfke... Gittikçe zaman bozuluyor ve halk azıtıyor. Bugün benim sarayımın kapısını tutarlar kız bahanesiyle, yarın İstanbul şehrini doldurur Padişahın sarayının kapısını tutarlar başka bir bahaneyle. Vakt erişti gibime gelir. Şu halka bir çare bulamazsak hepimizin kellesi gider. Yarın zulmü bahane ederler, öbürsü gün vergiyi, öbürsü gün sarayımızı, öbürsü gün ekmeği... Ve birikirler birikirler... Yüz bin yılın öfkesi ve de acısıyla... Şimdiki gibi sessiz birikirler. Ve bu kalabalığa güç yetmez. Onlarla ordular, bir dünya kadar ordu olsa başa çıkamaz. Bunlar bir araya gelmeyegörsünler, önüne geçilemez. Bir çare, bunları bir araya getirmemek için bir çare...