Ne kadar hoştur her konuşma ve seslerin her yalanı..
Sayfa 7
“Kutsal kitaplarda çokça adı geçen 'şeytan', gerçek dünyada size ahlak dersi veren bir yobazdan başka bir şey değildir." diyor ve ekliyor: "Kim namus ve ahlak şövalyeliği yapıyorsa, bilin ki en namussuzu odur.'”
Hayret, nasıl da tanrılardan yakınıyor bu faniler! Yalnızca bizden gelir kötülük derler, oysa bilmezler, yaratırlar akılsızlıklarıyla kendi felaketlerini yazgılarına karşı."
Sayfa 90Kitabı okudu
Onu herhangi bir sözde yarardan türetmek, halk bilincinde çok temel sayılır, birçok sebepten dolayı, bugün sallantıda olan cezaya inanma, hep en güçlü desteğini buradan alıyor. Ceza suçlu insanda suçluluk duygusu uyandırmalıdır diye düşünülüyor; "kara vicdan" "vicdan azabı" denilen şu ruhsal tepkinin gerçek aracı aranıyor onda. Böylece, bugün uygulanırken bile, psikoloji ve gerçeklik yanlış anlaşılıyor; hele insanın o en uzun tarihinde, tarih öncesinde uygulanırken daha da çok! Kesinlikle suçlular ve tutuklular arasında bu vicdan azabı son derece seyrek rastlanıyor; tutukevleri ve ıslah evleri, kemirici kurtların boy attığı yuvalar değil: Birçok durumlarda yeterince gönülsüz, eğilimlerin zıttına tüm vicdanlı gözlemciler birleşiyor bunda.
Sayfa 79Kitabı okudu
Yeryüzündeki her şeyin yaptığı gibi kendini yenmekle son buluyor. Bu adaletin kendini yenme- si: Kendine verdiği güzel ad biliniyor-merhamet; söylemeye gerek yok, merhamet, en güçlü insanların, dahası, hukukun ötesinde olan- ların bir ayrıcalığı olarak kalıyor.
Sayfa 71Kitabı okudu
. Bu; yalnız bir tahmin olarak ileri sürülüyor: çünkü böylesine yeraltı nesnelerinin dibini bulmak zor, ayrıca da acı verici; kim burada, "intikam" kav- ramını beceriksizce araya sokmak isterse, bu konu üstündeki sezgisini arttıracağı yerde, köreltir, bulandırır (-intikamın kendisi bizi aynı so- runa götürür: "nasıl oluyor da acı çektirme bir bedelle ödeniyor?"). Bana öyle geliyor ki, şu evcilleştirilmiş uysal hayvanların inceliği, bundan da öte bağnazlığı (modern insandan, bizden söz ediyoruz), bütün canlılığıyla önüne konan şeyin, şu kadarını olsun anlamamakta inat ediyor: Zulüm eski insanın büyük şenlik sevincini oluşturmuştur; gerçekten de, hemen hemen tüm hazlarının bir yapı taşıdır; nasıl da çocuksu bir saflıkla, nasıl da günahsız bir biçimde, bu insanların zulme olan gereksinmeleri kendini ortaya koyuyor, nasıl da temelde tümüyle "çıkar gözetmeyen bir şer" olarak (ya da Spinoza'nın deyimi- yle sympathia malevolens) 80 insanın normal bir özelliği gibi ileri sürülüyor: vicdanın yürekten evet dediği bir şey olarak! Daha da de- rinlere bakabilen bir göz, belki şimdi bile, insanın bu en eski ve en te- melli şenlik sevincini görebilir;
Sayfa 65Kitabı okudu
Şu ölçüde bir kuşkuyu: "İnsan" denilen hayvan, "kasıtlı", "ihmal sonucu", "kazarâ", "ceza sorumluluğuna sahip" kav- ramları ve bunların zıt anlamlıları arasında çok daha ilkel bir ayırım yapmaya, böylece de cezaları belirlemeye başlamazdan önce, gerçekten de insan olmanın yüksek bir basamağına erişilmeliydi. Şimdilerde, öylesine belirgin, görünüşte öylesine doğal, hatta öylesine kaçınılmaz, adalet duygumuzun yeryüzünde nasıl ortaya çıktığını açıklamaya yarayan şu düşünce, hani, "suçlu cezayı haketmiştir, çünkü başka türlü davranabilirdi" diyen, gerçekten de, insanın yargılanmasının ve akıl yürütmesinin son derece gecikmiş ince bir biçimidir; kim bu düşünceyi yanlış yere başlangıca koyarsa, daha ilkel insan psikolojisini kaba biçimde yanlış anlamaktan suçlu olur.
Sayfa 62Kitabı okudu
"Biz zayıflar, zayıfız birkez; yeterince güçlü olmadığımız şeyler için, birşey yapmamak iyidir"; oysa bu sert bir olgudur, en düşük düzeyde bir kurnazlık, böceklerde bile bulunan (büyük tehlikeler karşısında ölü taklidiyle "çok az şey" yapan), güçsüzlüğün kalpazanlığı ve kendini aldatması sayesinde, sessiz, sonuna râzı, vazgeçme erdemi kılığına bürünür, sanki kendisi zayıfın zayıflığıyımış gibi yani, özleri, etkile- ri, bütün, biricik kaçınılmaz, yeri değiştirilemez gerçeklik gönüllü bir başarı, istenmiş seçilmiş, bir eylem, bir kazançmış gibi. Bu çeşit insanın, her yalanı mübah sayan, kendini koruma ve kendini ileri sürme içgüdülerinden kaynaklanmış, kayıtsız, bağımsız bir "özne"ye gereksinimi vardır.
Sayfa 48Kitabı okudu
Erdem, en büyük yanlış anlamamızdır.
Elbette,her şeyden önce,gerekli olan bir şey var.Okuma bir sanat olarak denenecekse,bugünlerde,en fazla unutulan bir şey.