Ahmet Şafak

cumagül ve sanem. bir trajedi. oldukça gerçek. bir yansıma.

yazar kitabın içinden birisi. kitabı yazan olmaktan ziyade, kitabı doğrulayan birisi. okunan ilk kitabı. yer yer gereksiz uzadığını düşünüyor insan. yazar, adı geçen her karakterin hikayesine hiç yoktan bir kere değiniyor. köy bir meydanda toplandığı zaman bile tanıdığı isimlerden birini arıyor, birinin sesini, bir yüzü, tanıdık bir yüzü. bu bazen güzel oluyor fakat beni sıktı. başımı ayaklarımdan kaldırıp yola bakmak istediğim zaman bunu yapmama müsaade etmedi kitap. ''nereye?!'' der gibi, beni kendi karakterlerine hapsetti. dışarıda bir hayat yokmuş gibi... gerçi, kitap zaten ''böyle olacaksa olmasın bir hayat'' felsefesi dahilinde yazılmış bir kitap... bu açından oldukça başarılı. fakat insan yine de köyden başka birileriyle konuşmak istiyor. başka bir insanın ayak izini görmek istiyor. buradan daha önce başka biri geçti, şimdi bak kim geçiyor diye düşünmek istiyor en basitinden, fakat buna müsaade etmiyor kitap. yol tek bir şey için: devrim. bu yüzdende insan devrimin içinde hapsediliyor. bu araç-amaç ilişkisinde bakıldığı zaman bir bakıma kabul edilecek bir şey... ama sovyet siyasetini konu edinen diğer rus romanları okunduğunda bu kitabın eksikleri ortaya çıkacaktır zannediyorum.

okunası bir kitap. eleştirinin bir boyutunu arkada bıraktığımız zaman, diğer cephesi ile dolu bir kitap. karakalpak kültürünü anlatıp onu bir eylem unsuru haline getirmek için direnen bir kitap. bu yönüyle insanı harekete geçirmek ve ona yol göstermek için uğraşan bir kitap. kitap, bu bahsedilen unsurların parçası olan şeyleri okuyucuya yansıtan bir eser. umudu, kavgayı, eğitimi, hakkı, halkı vb... okurken bu yüzden zevk veriyor. insanı bu konularda oldukça içine çekiyor. ve kitabın ana unsuru merak güdüsü. sonunda bir devrim olduğunu bildiğin halde, nasıllığını merak ettiriyor. şimdi ne olacak diyorsun. ben beğendim. sovyet romancılığını merak edenler için, gayet güzel bir tercih olacaktır. kısaca özetlemek gerekirse: kitap ağzı açık bir kitap. tüm karakterler devrime ağzı açık bir şekilde bakar. ve gerçekten ağızları ile bakarlar.

Ahmet Kaya'nın birçok şarkısı bu kitap okunurken akla geliyor. Özellikle birinci bölümün sonlarına doğru ''penceresiz kaldım anne'' çalıyor insanın aklında. Cumagül şehre giderken ise Şafak Türküsü. Ahmet Kaya eşliğinde bir resital gibi. Okuyunuz.