Memlüklerin tarih sahnesindeki adları daha çok Eyyûbîler, Moğollar, Haçlılar ve Osmanlılar'la ilişkileri üzerinden duyulmuştur.
Sayfa 21
Haçlı seferleri
Bu vesile ile Haçlılar ve Haçlı Seferlerinin sebepleri ve başlangıcı üzerinde, özlü bir biçimde de olsa, durmamız yerinde olacaktır. Dönemin İslâm Tarihi kaynaklarında Franklar şeklinde isimlendirilen Haçlılar için Osmanlılar “Croisades” kelimesinin karşılığı olarak “Ehl-i Salip”, Araplar ise “Salibiyyün” demişlerdir. Bu seferlere katılanlar, elbiselerinde haç işareti bulundurmaları dolayısıyla, bu şekilde isimlendirilmişlerdir. Toplam dokuz büyük ve bazı küçük girişimleri içeren Haçlı Seferleri, 1096'dan Lâtin Hıristiyanlarının Doğu'daki son merkezleri Akka'dan çıkarıldıkları 1291'e kadar yaklaşık iki yüz yıllık bir devreyi içerir. Papalığın önderliğinde düzenlenen Haçlı Seferlerini doğuran farklı sebepler arasında, Batılı araştırmacılar, dini unsurları öne çıkarmaktaysalar da, Haçlıları harekete geçiren esas motiflerin siyasi, sosyal ve ekonomik olduğunda şüphe yoktur. Din bu harekette sadece itici bir güç olmuştur. Haçlı Seferlerinin Anadolu Türklüğüne de ciddi zararları dokundu muhakkaksa da, Türkiye Selçuklularının bu toprakları vatanlaştırmaları daki azimleri, bundan dolayı da Haçlılara bütün güçleriyle karşı durmala bu zararın kısa sürede telâfisini mümkün kılmıştır. Haçlı Seferlerinin nede XII. yüzyıl sonlarında başladığı şeklinde bir soru söz konusu olursa, bu da hem Avrupa'da ve hem de gidilecek bölgelerde şartların o zaman müs. olduğunun görüldüğü için, şeklinde cevap vermemiz mümkündür.
Reklam
İzmir'in haçlılar eline düşmesi, öyle görünüyor ki, İslam dünyasında geniş yankılar doğurmuştur. 1331 veya 1332 yılında Aydın Beyliği'ni ziyaret eden İbn Batuta, İzmir hisarının düşüşünü (28 Ekim1344) ve Umur'un bu hisarı almak için yaptığı savaşta ölümünü (Mayıs 1348), eserinde önemli olaylar arasında zikretmektedir.
Türklere karşı Haçlılar
Aslında papalar, Müslüman Osmanlıları geriye atmak düşüncesinden çok kendi erk ve otoritelerini yükseltmeyi düşünüyorlardı diyebiliriz. Ünlü şair Petrarca bu mektubunda, Osmanlı tehlikesine karşı mücadeleyi, sadece Doğu Hristiyanlarını Roma'ya bağlamak için bir araç gibi düşünüyordu. Mektubunda diyor ki, "Osmanlılar sadece düşmandır. Heretik Rumlar ise düşmandan daha beterdir.
Bayezid'in babası II. Mehmed'inkinden ziyade dedesi II. Murad'ınkine benzeyen düzenli idaresi ona babasının "Fatih" lakabının aksine 'Adli', "Kanuna Riayet Eden" lakabını kazandırmıştı. Bayezid'in pasifist siyasetini hor gören oğlu "Acımasız" I. Selim (Yavuz) yeniçerilerin desteği- ni kazandı ve 1512 yılının Nisan ayında babasını tahttan indirdi. Büyük askeri seferler yaparak 1514 yılında İran Safavilerini mağlup etti ve 1516-1517 yılında Memlük Devletini yıktı ve Doğu Anadolu, Suriye, Mısır ve Hicaz'ı ilhâk ederek imparatorluğun topraklarını ikiye katladı. Böylece kutsal Mekke ve Medine şehirlerinin hamisi olarak öne çıktı ve amirali Selman'a 1517 yılında Cidde'yi bir Portekiz filosuna karşı müdafaa etmek görevini verdi..
Sayfa 176 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
Osmanlı şehzadelerinin tahta geçme mücadeleleri ve Anadolu'da 1511 yılında Türkmen Kızılbaşların korkunç bir ayaklanmasıyla felçli hale gelen altmış dört yaşındaki sultan II. Bayezid rakip devletlerden hiç birinin bir haçlı seferini başlatacak kadar güçlü bir şekilde ortaya çıkmasına meydan vermeyerek Avrupa'da bir barış siyaseti takip etmek zorundaydı. İran şahı İsmail doğu hudutlarını tehdit ediyordu ve güçlü bir sufi tarikatın manevi lideri olarak Türkmen ayaklanmasının patlak vermesine yardım etmişti. Böylece Bayezid tamamen imparatorluğu müdafaa etmek ve onun ticari ve iktisadi gücünü geliştirmekle meşguldü. Ege'de ve Doğu Akdeniz'de Osmanlı deniz gücünü tesis ettikten sonra nihayet Berberistan korsanları olacak olan denizci gazileri göndererek İspanya'daki "Moriskolar ile Kuzey Afrika'daki Müslümanları İspanyol saldırılarına karşı destekliyordu..
Sayfa 175 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
Reklam
Osmanlılar ile Venedikliler arasında barış antlaşmasının yapılması papanın ve Hıristiyan dünyasının geri kalan kısmının hoşnutsuzluğuyla karşılandı. Venedik olmaksızın haçlı seferi sürdürülemezdi. Papa II. Julius'un (1503-1513) çabalarına rağmen Venedik sultanla olan barışa sadık kaldı..
Sayfa 174 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
Cem meselesi boyunca Osmanlılar güçlü bir donanma olmaksızın Balkanlarda kendilerini güvende hissedemeyeceklerini ve İtalya'daki olayların seyri üzerinde etkili şekilde nüfuz icra edemeyeceklerini fark etmişlerdi. 1489 yılından sonra Osmanlılar donanmalarını güçlendirmek çabalarını hızla sürdürdüler. 1497 yılında İstanbul tersanelerinde devrin en büyük savaş gemileri sayılan iki adet 1800 tonluk köke'nin (cogue veya navel inşasına başladılar. 16 Haziran 1499'da Osmanlı donanması nihayet Çanakkale Boğazı'ndan Bozcaada'ya doğru yola çıkarak Rodos'tan Mısır'a ve Venedik'e kadar korku yayılmasına sebep oldu..
Sayfa 169 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
Hristiyan devletleri tarafından terk edilen papa nihayet 15 Ocak 1495'te Fransa kralının Osmanlılara karşı haçlı seferi planının ilk hazırlığı olarak ısrar ettiği bütün hususları -Cem'in teslim edilmesi ve Napoli Krallığı'nı işgal için papalık topraklarından serbest geçiş- kabul etmek zorunda kaldı. VIII. Charles 22 Şubatta muzaffer olarak Napoli'ye girdi. Üç gün sonra Cem alışılmış cinayet suçlamalarını akla getirerek aniden öldü; onunla birlikte Bayezid'i tehdit etmenin dayandığı temel de öldü. Charles Türklere karşı haçlı seferi planlarından vazgeçti ve dikkatini Avrupalı düşmanlarına yöneltti, ama Cem'in naaşı ancak 1499 yılında Napoli kralı Frederick (1497-1501) tarafından Bayezid'e iade edildi..
Sayfa 167 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
Kilisenin başını en ziyade suçlu gösteren vesika sultanın papaya Cem'e suikast yapmasını teklif edip cesedin Osmanlı limanlarından birinde sultanın adamlarına teslimi için 300.000 düka teklif eden mektubuydu. Bayezid ayrıca hiçbir Hıristiyan devletinin saldırı hedefi olmayacağını vaat ediyordu ve hatta iyi niyetini göstermek üzere Bocciardi'nin önünde Kuran üzerine yemin etmişti..
Sayfa 166 - Alfa YayınlarıKitabı okudu
118 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.