Aşk mıdır ki boynuma takıp bela zincirini
Gezdirip Menûnleyin âleme rüsvâ eyleyen
Sayfa 122
Âşık, önce aklından kurtulmalı ve gönlünü ön plâna çıkarmalıdır. Akıl henüz insana hükmederken aşkta yücelmenin yolları kapalı durur. Çünkü akıl insana dünya ilgilerini, sevgili dışındaki varlıklarla ilişkileri ve onları önemsemeyi telkin eder. Oysa âşık, sevgiliden başka en ufak bir şeyi önemsediği zaman gerçek aşka eremez.
Sayfa 117
Efendi! Sen hiç âşık oldun mu ? Bilir misin ne hastalık ve ne şifadır o !.. İşte bak ne diyor şair:
Ref oldu hicâb-ı şâhid-i râz
Aşk oldu melâmet ile demsâz
Sayfa 116
Herkes bilir ki iktisadi teşkilat ahlaki teşkilattan sonradır.
Nefsini kontrol konusunda kendine güvenenler talihsiz, güvenmeyenler bahtiyardır. Nitekim Yusuf peygamber onca iffetine, onca masumiyetine rağmen "Ben nefsimi temize de çıkarmıyorum; çünkü nefis daima kötülüğü emreder" (Kur'ân-ı Kerim, Yûsuf, 53) diyerek nefsin elinden Allah'a sığınmıştı.
Nefis ; Bekçisiz veya yardımcısız kaldığında hakikate gözünü kapatıp daima kötülüğe gider, yol şaşırır. Onun içindir ki nefisler bekçisiz veya yardımcısız bırakmaya gelmez. Bekçisiz nefis önce kendine güvenmeye, sonra da kendini beğenmeye başlar. Nefsin kendini beğenmesi bir tür acıkma halidir ve doydukça kendini daha çok beğenir.