1453'ten önce kaptan-ı deryadan söz eden bir belgeye rastlanmamıştır, ama bu tarihten sonra Gelibolu Sancakbeyi'nin donanmaya komuta etmesi âdet olmuştur.
Osmanlı donanmasının varlığını kanıtlayan ilk güvenilir belge 1392 yılına ve I.Bayezid devrine aittir. Ancak fetih savaşları için ilk kez büyük çapta gemiler inşa etmeye başlayan Fatih Sultan Mehmed olmuştur.