Sanat sanat için değil, toplum için değil, benim satın almam içindir.
'Görme konuşmadan önce gelmiştir. Çocuk konuşmaya başlamadan önce bakıp tanımayı öğrenir.' Böyle başlıyor kitap. 3 denemede sadece imgelerin kullanıldığı, toplam 7 denemeden oluşuyor. Bir okur arkadaş okumaya başladığımda mesaj atmış. 'Berger okumak bir ayrıcalıktır.' diye, gerçekten de hissettim.
Sanat eserlerinin bu kadar yoruma açık olması
Bir kitabın ismi ruhunuza, benliğinize ne denli hitap edebilirse, bu kitap da öyle.Zaman bir şekilde geçiyor, öyle ya da böyle. İstesek de istemesek de, an geçiyor. Kimi zaman bir dakika gibi geliyor aylar, kimi zamansa bir dakika bir ay gibi geliyor kendimize. Zaman gidiyor, mekanlara dokunuyor, mekanlar değişiyor, mekanlar aslında konuşuyor… Zaman ve mekan arasındaki ilişkiyi görüyoruz bu kitabın sayfalarında. Berger’in hayatındaki kişilerde, yaşadığı mekanlarda, baktığı yerlerde geçiyor zaman, mekan ile birlikte satırlarda buluşuyor. Yazarın yaşama dair en yoğun hislerini bu kitaptaki deneme ve şiirlerde görmek mümkün. Umut dolu kitaplara, keyifli okumalar...
Bazı kitapları okuduğunuz da keşke orijinal,salt haliyle okuyabilsem diyorsunuz.Çizimlerle desteklenen ,Yves Berger'in babası John Berger ile annesine ithaf ettiği bir eser. Kitabın konusunun ağıt olup isminin neden " uçuşan etekler" olduğunu anlamaya çalışıyorsunuz .( Herşey o gür....spoi.) Çok zor değil mi gidenin ardından son bir yazı,mektup bir ağıt. Her kelimesinde hem o sıcaklığı bir o kadar da hayatın acımasızlığını soğukluğunu buluyorsunuz.
"Gözlük camlarının yakın görüşü sağlayan alt yarıları (hipermetrop) biraz yıpranmıştı, o yüzden yenileri ısmarlasak mı, demiştin. Ben de eski reçetenden sipariş ettim onları, on gün sonra teslim edilmek üzere. Nedenini bilmiyorum ama adeta bir taahhütte bulunurcasına peşin ödedim parayı. Onları almaya gittiğimde, örtük gözkapaklarını son kez öpmüştüm.""
SENİN ADIN KAVUŞMAK OLSUN
Güzel olan şeyler herkese tavsiye edilmez. Kitabı herkese tavsiye etmiyorum çünkü bu kitabı incelik nedir bilen okusun, bilmeyen değil. Hassasiyet nedir bilen okusun, bilmeyen değil. Edebiyat seven okusun, hani taşı sıksa suyunu çıkartır diye bir deyim var ya bu kitabı sıksanız içinden edebiyat akar, mesela iyileşmesini istemediğimiz acılar var
Bir taraftan bitmek bilmeyen savaşlar, terör saldırıları, işgal edilen topraklar, topraklarından gitmek zorunda kalanlar, göçmenlik, kapitalizmin çığırından çıkardığı sömürü düzeni ve her şeye rağmen hayatta kalmak için çabalayan, yarınlar için umut taşımaya devam eden insanlar, diğer tarafta değişip gelişen dünya ve elimizden kayıp gidenler.
John Berger'in 2002-2006 yılları arasında kaleme aldığı yazılardan oluşan Kıymetini Bil Herşeyin dünyaya daha adil, daha müşfik ama gören gözlerle bakmanızı sağlayacak bir pencere açıyor.
"İnsanlar her yerde -çok farklı koşullarda- kendilerine "Neredeyiz?" sorusunu soruyor. Bu coğrafi değil, tarihi bir soru. Neler yaşıyoruz? Nereye sürükleniyoruz? Neler kaybettik?" (s: 44)
Çok da geç olmadan hem bireysel, hem toplumsal, hem de evrensel olarak küllahları önümüze koyup düşünmenin zamanı geldi de geçiyor, elimizdeki herşeyin kıymetini bilmek de yetmiyor artık ne yazık ki.
Unutmayalım ki yaşanacak başka dünya yok.
John Berger'i ilk kez okudum. Bu kısa anlatı, bu ağıt, yazarın hastalık sebebiyle kaybettiği annesine yazdığı bir metin, bir yâd etme çabası; acıyla merakın ve mazi özleminin bir arada bulunduğu, resimler ve fotoğraflarla, çizimlerle dolu güzel sayfalardan oluşan acı dolu bir edebiyat eseri. Güzel kapağında dağlara ve yollara yağan karın