Köymen, Mehmet A. Yorumları ve İncelemeleri

Kitâb-ı Cihân-Nümâ klasik devir Osmanlı kaynaklarından biridir. Eserin müellifi II. Bayezid devrinin önemli müderrislerinden ve âlimlerinden Mevlana Mehmed Neşrî'dir. Eserin 13 tane yazma nüshası tespit edilmiş olmakla birlikte, üstadlarımız Prof. Dr. Mehmed Altay Köymen ve Faik Reşit Unat'ın hazırlamış olduğu bu eser 5 nüshanın incelenmesiyle Viyana nüshası esas tutularak hazırlanmış ve ilk cildi 1987, ikinci cildi 1995 tarihlerinde neşredilmiştir. Eserin dili Osmanlı Türkçesi'dir. Bununla birlikte kitabın sol sayfaları Arap harfli Osmanlı Türkçesi, sağ sayfaları da transkribe edilmiş Osmanlı Türkçesi'dir. Bu bakımdan hem araştırıcıya büyük kolaylık sağlamakla ve hem de Osmanlı Türkçesi öğrenmeye çalışanlar için son derece faydalı olmaktadır. Eserin başında muhtasar bir Oğuz ve Türkiye Selçuklu tarihi bulunmakla birlikte Osman Gâzî'den Fatih Sultan Mehmed'in ölümüne kadar ki Osmanlı Tarihi eserin asıl içeriğini oluşturmaktadır. Pek çok açıdan orijinal bilgiler veren eser güvenilirdir ve içindeki bilgilerin pek çoğu Osmanlı'nın diğer kronikleriyle mukayese edildiğinde gayet tutarlıdır. Benim araştırma alanım olan Anadolu Türk beylikleri konusunda ise özellikle beylikler arası münasebetler hakkında son derece kıymetli kayıtlar tespit ettim. Bu açıdan eser Anadolu Türk beylikleri konusunda da çok büyük bir ehemmiyete sahiptir. Kullanılan dil genel olarak ağır olmasa da bazı yerlerde bir Osmanlı Türkçesi sözlüğü lazım olabilir. Eseri okurken bunu da göz önünde bulundurmak lazım.

Mehmet Neşri Kitab-ı Cihan-nüma Neşri TarihiFaik Reşit Unat · Türk Tarih Kurumu Yayınları · 20139 okunma