Her şeyden önce bireyselleşme gerçekten başarılamadı. Öz-varlığı korumanın sınıf temelli biçimi herkesi türe özgü varlık aşamasında tuttu.
Herkes her şeye gücü yeten toplum gibi olabilir, herkes mutluluğa kavuşabilir, yeter ki etiyle kemiğiyle teslim olsun ve mutluluk talebinden vazgeçsin. Toplum bireyin zayıflığında kendi kuvvetini fark eder ve bir kısmını ona geri verir. Direnme gücünden yoksun olmaları güvenilir emir eri diye nitelendirilmelerine neden olur. Trajik olan işte böyle yok edilir.
Kusursuz benzerlik mutlak ayrımdır. Türün özdeşliği vakaların özdeşliğini yasaklar. Kültür endüstrisi hain bir biçimde insanı bir tür varlığı olarak gerçekleştirir. Herkes bir başkasının yerine geçebilecekleriyle vardır; herkes yedektir ya da yalnızca tuürün bir örneği. Birey olarak herkes yeri kesinlikle doldurulabilirdir, salt bir hiçliktir ve bunu zamanla o benzerliği kaybettiğinde iyice hissetmeye başlar.
Eğlenmek her zaman bir şey düşünmemek, gösterildiği yerde bile acıyı unutmak demektir. Bunun temelinde yatan acizliktir. Gerçekten de bu bir kaçıştır, ama eğlenmenin iddia ettiği gibi fena gerçeklikten değil, onun insana bıraktığı son direniş düşüncesinden kaçıştır.
Eğlence, kendisini eğlencenin içinde unutmak isteyen teslimiyeti daha da arttırır.
Hiç kuşkusuz insan üstünlügü bilgiye dayanır.
Bir aptal çok aptal eder
Nedensizce korkulan ve görünüşte birer sabit fikir olan şeyler arsızca gerçekleşme eğilimindedir…
…Psikoloji, felaketleri düşleyenin onlan arzuladığını bilir.
…Herkeste örtük biçimde varolan sadizm, herkeste örtük biçimde varolan zaafa şaşmaz biçimde yönelir.
Sayfa 167Kitabı okuyor
Kierkegaard'ın kendi içine çekilerek bolluğu orada aramasının ve benzer çabaların sonunda bireyin feda edilmesine varması ve tam da Kierkegaard'ın idealist sistemlerde karşı çıktığı o soyutluğa yol açması bir rastlantı değildir. Sahicilik, toplumsal baskının insana dayattığı monadolojik biçimi inatçı ve dik kafalı bir ısrarla sahiplenmekten ibarettir. Oysa kuruyup gitmemek için otantik olmamanın lekesini üstlenmek gerekir. Çünkü mimetik mirastan besleniyordur otantik olmayan, insani olanla öykünme arasında zorunlu bir bağ vardır: Bir insan ancak başka insanlara öykünerek insan haline gelir.
Sayfa 162Kitabı okuyor
Baskıcı toplumda bireyin özgürleşmesi, yararlı olduğu kadar zarar da verir ona. Toplumdan özgür olmak, onu özgürleşme gücündende yoksun bırakır. Çünkü başkalarıyla ilişkilerinde ne kadar gerçek olursa olsun, mutlak olarak düşünüldüğünde sadece bir soyutlamadır birey. İçeriğini oluşturan her şey toplumsal olarak kurulmuştur; toplumu aşan bütün dürtüleri, toplumsal durumun kendini aşmasına hizmet eder.
Sayfa 155Kitabı okuyor
tanrılar yerine bireylere tapınılmaktadır şimdi
Sayfa 155Kitabı okuyor