Tarih boyunca gelip geçen toplumların ortak özelliği hızlı olsun yavaş olsun mutlaka değişime uğramış olmalarıdır. Nitekim tarih, cemiyetlerin değişim tecrübelerinin toplamı olarak da tanımlanır. Dolayısıyla toplumsal hadiselerin veya bu hadiselerin bütünü anlamına gelen tarihin incelenmesi esnasında sosyal hayatın bu temel özelliğinin göz ardı edilmeyip bütün yönleriyle ortaya konulması gerekir.
"- İstemez misin ey Ömer?! Dünya onların olsun, ahiret ise bizim..."
Sayfa 180 - DİB YayınlarıKitabı okuyor
Harun Reşid, Şair Ebu'l-Atâhiyye'den kendisine bir şeyler okumasını istedi. Bunun üzerine şair: "Göğüs çukurunun gölgesinde canların çıkma hırıltıları başladığında, aldandığını iyice bileceksin" beyitini okudu. Bunu duyan halife aniden hıçkırarak ağlamaya başladı. Huzurunda bulunan vezir Fazl b. Yahyâ, "Müminlerin emiri seni kendisini neşelendirmen için çağırdı, hâlbuki sen onu üzüyorsun" diye şaire çıkıştı. Ancak halife "Onu bırak, çünkü bizi basiretsizlik ve taşkınlık içinde gördü, gaflet ve basiretsizliğimizin artmasını istemediği için böyle söyledi" dedi.
Sayfa 163
Hz. Ömer'in Kudüs halkıyla yaptığı antlaşmada şu hususlar yer almıştır:
"Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla. Bu sözleşme müminlerin emiri ve Allah'ın kulu Ömer tarafından Eyle halkına verilen bir emandır. Onların canlarına, mallarına, kiliselerine, haçlarına, hastalarına ve bütün fertlerine verilen bir teminattır. Onların kiliseleri mesken yapılmayacak ve yıkılmayacaktır. İçindeki kutsal eşyaya dokunulmayacaktır. Kimse dini inanışından dolayı zorlanmayacak, kimseye asla zarar verilmeyecektir. Buna karşılık Eyle halkı da diğer şehirlerin halkı gibi cizye verecektir. Orada bulunan Rumlar çıkarılacak fakat gidecekleri yere kadar onların güvenlikleri sağlanacaktır. Çıkmak istemeyenler ise Eyle halkı gibi cizye verecektir. Burada kalıp hasadını almak isteyen hasadını alacak, malını satmak isteyene gerekli kolaylık gösterilecektir."
"Bilin ki Müslümanların istişare ve teyidi gerçekleşmeksizin kim bir başkasına biat ederse bilsin ki biat edene de edilene de itibar yoktur. Böyle bir biat, edeni de edileni de ölüme götürür."
-Hz. Ömer