Cellatlar ve idam cezaları
Her devletin tarihinde olduğu gibi, Osmanlı İmparatorluğu
tarihinde de onbinlerce suçlu veya masum insan, cellât pençesinde can vermiştir;
Osmanlı devletinin resmi cellât teşkilâtı, bir cellatbaşı idaresinde, sayıları devir devir değişen müteaddit cellâtlardan mürekkepti ki hepsi de aslen Kıpti idi: cellâtbaşı ile cellâtlar
bostancıbaşı ağanın emrinde idi; idam hükmü bostancıbaşıya
verilir, o da, yerine göre bazan bizzat nezaret ederek hükmü
yerine getirtirdi; eğer öldürülecek mühim bir şahıs ise idamda
bostancıbaşı muhakkak bulunur, hükmü de cellâtbaşı,
maharetine en çok güvendiği bir veya iki cellât ile infaz ederdi ki
bunlara da cellât yamağı denilirdi.
Siyasî mahkûmlar, yağlı kement ile boğulurdu; bazan, idamdan sonra başı,
şifre denilen gayet keskin hususî bir ustura ile
gövdesinden ayrılır,
ya bir
İbret taşının üstüne konulur, ya da sarayın şehre açılan
büyük kapısının,
Babı Hümayun'ün önüne atılırdı.
IV. Murad'ın emriyle meşhur Cellâtbaşı Kara Ali, Sakarya Şeyhi'ne, her organını ayrı ayrı kırıp kesmek suretiyle dehşetli şekilde işkence etti. Sahte Şeyh, her organı kesilirken: "Acele etme Cellâd Ağa, elin yavaş tut, hoşça vakit geçir" diyor, kılı bile kıpırdamıyordu.
Sayfa 115 - Cilt 4Kitabı okuyor
1648'de Sadrazam Ahmet Paşa'nın sonu da rüşvet komisyoncusu Kira hanım ile aynı oldu.
"Sadrazam Ahmet cellatbaşı Kara Ali eli ile idam edilmiş, çırıl çıplak soyulan cesedi Atmeydanına atılmıştı. Yeniçeriler bir şaki paşanın cesedini bıçakla parça parça kesip doğramış, her parçasını cehil gılzeti içindeki ayak takımına, mafsal ağrılarına insan yağı iyi gelir diye beşer onar akçeye satmıştı. Bundan dolayı bu sadrazam hezarpare binparça lakabıyla anıldı.
(Koçu.agy. 238)
8 Ağustos 1648 Cumartesi, Sultan İbrahim saltanatının son günü oldu...
Kaçıp saklandığı yerde yakalanan Sadrazam Ahmet Paşa cellatbaşı Kara Ali eliyle idam edilmiş, çırılçıplak soyulan cesedi Atmeydanı'ndaki çınarlar altına atılmıştı.
Yeniçerilerden bir şaki, Paşa'nın cesedini bıçakla parça parça kesip doğramış her parçasını cehalet içindeki ayak takımına, 'mafsal ağrılarına insan yağı iyi gelir' diye bşer onar akçaye satmıştı.
Bundan ötürüdür ki Sultan İbrahim'in bu sadrazamı, ölümünden sonra Hazerpare (bin parça) lakabını aldı.
Sayfa 249 - Doğan KitapKitabı okudu
Siradan mahkûmların cezalarını diğer cellâtlar infaz ederken, devlet adamlarının ve önemli kişilerin infazını Cellâtbaşı gerçekleştirirdi
Devlet görevlilerinin idamı
İdam fermanı sadrazam veya yüksek dereceli bir memur için çıkarıldıysa, cellatbaşı yanında yamağıyla gelir, etek öpüp saygısını gösterdikten sonra fermanı okur. Kurbana iki rekat namaz kılması için süre verilir. Ardından değerli kanı yere dökülmesin diye kementle boğarak öldürülür. Bu karşılıklı saygıya bir örnek, Viyana'da bozguna uğradıktan sonra idam fermanı çıkan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın infazıdır. Paşa, son namazını kıldıktan sonra bedeni toprağa düşsün diye çadırdaki tüm kilimleri kaldırtır. Ardından celladına, "İşini maharetle yap," diyerek uzun sakalını kendi eliyle kaldırıp yardımcı olur.
Sayfa 129 - Cumartesi Kitaplığı
