Çoğu kez aşk olarak belirtilen şey, sevme beceriksizliğini ve sevememeyi gizlemek için kullanılan maskeden başka bir şey değildir.
"Senin olan her şeyi terk et, kendini bütün zincirlerden kurtar, ol!"
O dönemde milyonlarca kişi Hitler hükümetini “Almanya” ile özdeşleştirdi.
Nüfusun bir bölümü, herhangi bir
büyük direnç göstermeksizin Nazi rejimine boyun eğdi, ama bunlar direnç göstermedikleri gibi Nazi ideolojisinin
ve siyasal uygulamalarının hayranları
haline de gelmediler. Bir başka bölüm insansa yeni ideolojiye iyice kendini
kaptırdı ve onu savunanlara fanatik
bir tutumla bağlandı.
Birinci grupta daha çok işçi sınıfıyla liberal
ve Katolik burjuvazi vardı.
Özellikle işçi sınıfının kusursuz bir
örgütünün bulunmasına karşın, bu gruplar,
ta başından 1933’e dek Nazizme sürekli
karşı oldular gerçi ama, siyasal inançlarının gereği olarak kendilerinden beklenebilecek içsel direnci göstermediler.
Direnme istekleri çabucak söndü ve
o andan sonra da rejime pek güçlük çıkarmadılar (bütün bu yıllar boyunca Nazizme karşı kahramanca savaşan
küçük azınlığı saymazsak elbet).
Bu, Nazi rejimine boyun eğmeye hazır
olma durumu, ruhbilimsel açıdan,
daha çok, içsel bir yorgunluk ve el etek çekmeden kaynaklanmış olsa gerektir:
bu ruhsal durumun, içinde bulunduğumuz çağda da demokratik ülkelerde bile, bireyin belirleyici özelliğini oluşturduğu,
bundan sonraki bölümde gösterilecektir.
Çağdaş insan hala kaygılı; özgürlüğünü çeşit çeşit diktatöre teslim etmeye doğru gidiyor ;ya da kendisini makinenin küçücük bir çarkına dönüştürmüş, karnı tok,sırtı pek, ama özgür bir insan değil de bir robot haline gelerek bu özgürlüğü yitirmek yönünde ilerletiliyor.
Sayfa 16Kitabı okudu
Erich Fromm
Yanında huzur bulduğunuz insanlar servetinizdir. (Erich Fromm)