“Dünya kim?.. Benden başka dünya var mı? Herkesin bir tek dünyası vardır, o da kendisi… Üst tarafıyla alakadar olmaya bile değmez… Zeki olmak, kuvvetli kafa ve bilgi sahibi olmak neye yarıyor? Bizi istediğimiz saadete götüremedikten sonra… Zekâmız olmasa daha iyiydi. Otlar, hayvanlar, bulutlar ve kayalar gibi yaşamak bana daha saadet verici, daha yorgunluksuz, daha manalı geliyor.”
Hatta hayvanlar ve eşya bile hak dengesi halkasına dahildir. Komünizmde fert toplum için feda edilmiş, kapitalizmde de toplum fert için.
#oyun
Yapayalnız olan Tanrı Brahma üzerine eski bir Hint öyküsü vardır. Öykü Braluna’dan başka hiçbir şeyin varolmadığını anlatır. Sıkıntıdan ölür Tanrı. Bir oyun oynamaya karar verir. Ama oyunu kendisiyle birlikte oynayacak hiç kimse yoktur._Böylece güzel bir Tanrıça olan Maya'yı yaratır. Bütün amacı biraz eğlenmektir. Maya var edildiğinde Brahma ona amacını söyler. “Tamam” der Tanrıça, "Oyunların en güzelini oynayalım ama sana söyleyeceklerimi yapacaksın.” Brahma kabul eder ve Maya'nın talimatıyla bütün evreni yaratır. Güneş ve yıldızlan, ay ve gezegenleri yaratır. Sonra sıra yeryüzündeki yaşama gelir. Hayvanlar, okyanuslar, her şey yaratılır.
Maya, “Yarattığın bu yanılsama dünyası ne kadar güzel” der, "Şimdi de yarattıklarını takdir edebilecek kadar zeki bir hayvan yaratmanı istiyorum.” Böylece Brahma son olarak insanı yaratır. İşi-bittiğinde Maya'ya oyunun ne zaman başlayacağını sorar.
"Hemen şimdi" diye yanıtlar Tanrıça. Brahma'yı alır, binlerce küçücük parçaya ayırır. Her bir insanın içine bir parçasını koyar ve "Oyun başlasın!” der; “Ben sana kim olduğunu unutturacağım, sen de kendini bulmaya çalışacaksın!” Maya Düşü yaratır ve Brahma bugün hala kim olduğunu anımsamaya çalışır. Brahma orada, içinizde, Maya ise sizi kim olduğunuzu hatırlamaktan alıkoyuyor.
"İnsanın iç dünyası bir ormana benzer. Orada, en vahşi ve yırtıcısından, en munis ve sevimlisine kadar bütün hayvanlar sergilenmektedir... İnsan varlığında, binlerce kurt, sayısız domuz; temiz, pis, güzel, çirkin, sevimli, sıcak ve soğuk binlerce huy vardır..."
Mesele, hangi hayvanı evimize alıp beslediğimizde, karışım içinde hangi madenin baskın olduğundadır. Mevlana'ya göre gelgitler içerisinde oluşur kişilik. "İnsanda, an olur kurtluk zuhur eder. Bir an gelir melekleşir, sanki ay gibi Yusuf yüzlü bir güzel olur."
Bitkilerle hayvanlar da yaşıyor. Ama yalnız biz, doğayı gruplara ve sınıflara ayırıyoruz.
Aristoteles'e göre insan bütün doğanın hayatını yaşar: Bitkiler gibi büyür ve beslenir, hayvanlar gibi hisleri bulunur ve hareket edebilir, ama bir de sadece insanda görülen özel bir yetiye, akla uygun şekilde düşünme yetisine sahiptir.