Atatürk'ün reformları,
Atatürk'ün reformları, Batı'da anlaşıldığı gibi din ile devletin basitçe birbirinden ayrılması değildir. Bu reformlar daha ziyade İslâm üzerinde devlet kontrolünü artırmak üzere getirilmiştir. Devletin din konularında hiçbir yetkiye sahip olmadığı lâik ül-kelerdekinin aksine, Atatürk lâikliği, devletin İslâm kurumlarına doğrudan müdahale edebilmesini sağlayan bir seri yönetim mekanizması oluşturmuştur, İslâm'ın din adamları olan imâmlar, hatipler ve müftüler, finans ve kontrolünü devletin üstlendiği Diyanet İşleri Kurumu’na bağlanmıştır.
Sayfa 28Kitabı okudu
Fakat, efendiler, kılıçla fetih yapanlar, sabanla fetih yapanlara yenilmeğe ve sonunda yerlerini terketmeye mahkumdurlar.
Esaslarını dinden alan kanunlar tatbik edilmekte oldukları toplumları, içinde doğdukları eski devirlere bağlarlar ve ilerlemeye mani belli başlı tesir ve nedenler arasında bulunurlar.
Sayfa 239Kitabı okudu
Atatürk'ün reformları ve onun bir cumhuriyet kurmuş olması, 1950'lerin taşralı siyasetçileri için fikirlerini dillendirebildikleri bir platform sunmuştur.
Atatürk'ün iktidarda olduğu ve ölümünü izleyen yıllarda demokratik süreç ilkesel olarak meşrulaştırdığı için bu platformun Ortadoğu'da bir eşi yoktu.
1950'lerde güçlenen bu taşralı siyasetçiler, kültürel birikimlerinde Müslüman değerlerinin yanında farkında olmadan bu kemalist mirası da taşımışlardır.
Sayfa 163Kitabı okudu
Atatürk'ün din konusundaki tutumunu, kabataslak üç dönemde inceleyebiliriz:
1- 19 mayıs 1919'da, Samsun'a çıktığı günden tutarak, Amasya, Erzurum, Sivas çalışmalarında... Sonra Millî Mücadele yılları bo- yunca, Cumhuriyetin ilânına kadar Gazi Paşa'yı milletin, TBMM'nin his ve eğilimlerine uyarak koyu müslüman ayrıca sal- tanat ve hilâfete bağlı olarak görmekteyiz.
2- 1924-1935 yıllarında, bütün alanlarda olduğu gibi İslâm'da, akla gelebilecek her türlü devrimleri (reformları) deneyen bir M.Kemâl'le karşılaşmaktayız.
3- 1930'lardan sonra Íslâm'da reform yapmak niyetleri çoğalıyor ve Atatürk, sözlü emirler vererek veya okuduklarından el yazması notlar çıkararak bazan din lehinde, bazan aleyhinde kendine göre yorumlar yapıyor.
"Milli siyaset dediğim zaman kastettiğim anlam ve öz şudur; Milli sınırlarımız içinde, her şeyden önce kendi kuvvetimize dayanmakla varlığımızı koruyarak, millet ve memleketin gerçek saadet ve refahına çalışmak... Medeni dünyadan, medeni, insani ve karşılıklı dostluk beklemektir. "
Mustafa Kemal ATATÜRK
Sayfa 83Kitabı okudu
"Cumhuriyeti ilan eden bir milletin en yüksek vazifesi, kendi mevcudiyetine tehlike olabilecek ikiliklere meydan vermemek, saltanat ihtiraslarına meydan bırakmamaktır. Milletin genel selameti için daima sultanlığa örnek olabilecek bütün makamları yıkmaktır."
Manisa Milletvekili Vasıf Bey, Hilafetin Kaldırılması TBMM Önerge Görüşmeleri
Sayfa 103Kitabı okudu