İnsanların yalanlara inanmasını sağlamanın güvenilir bir yolu, onları sık sık tekrarlamaktır, çünkü tanıdık olanı gerçek olandan ayırt etmek kolay değildir. Otoriter kurumlar ve pazarlamacılar bu olgunun her zaman farkındadırlar. Bir olgu ya da fikri doğruymuş gibi göstermek için bütün ifadeyi tekrarlamak zorunda olmadığınızı ise psikologlar keşfetmiştir. Tekrar tekrar "bir tavuğun vücut ısısı” cümlesiyle karşı karşıya bırakılan insanların, "bir tavuğun vücut ısısı 144°'dir" (veya herhangi başka bir sayı) cümlesini doğru kabul etme olasılıklarının daha yüksek olduğu görüldü. Cümlenin bir parçasının tanıdık olması, tüm cümlenin tanıdık gelmesi ve dolayısıyla doğru kabul edilmesi için yeterliydi. Bir cümlenin kaynağını hatırlayamazsanız, bildiğiniz başka şeylerle ilgisini de kuramazsanız, bilişsel rahatlık duygusuna başvurmaktan başka seçeneğiniz yoktur.
Sayfa 75 - Varlık Yayınları - Çeviri: Osman Çetin Deniztekin, Filiz Nayır Deniztekin - 16. Basım: İstanbul, Nisan 2021Kitabı okudu
ı. Sistem'in Ôzellilderi
• izlenimler, duygular ve eğilimler üretir; 2. Sistem tarafından
desteklendiğinde bunlar inançlara, tutumlara ve niyetlere dönüşür
• otomatik olarak ve hızlıca, az çabayla ya da çaba gerektirmeden
ve istemli bir kontrol duygusu olmaksızın işler
• belirli bir model saptandığında, 2. Sistem tarafından dikkati
seferber
Nihayetinde, daha yüksek beyin fonksiyonları bağlamında dinsel inançlar varoluş ve sosyal yaşamın karmaşıklığını basitleştirici görünüyor. Bu karmaşayı kuşatan muğlaklık ve belirsizliği azaltabiliyorlar. Açıklık ve bilişsel düzenin gerçek yeri ne olursa olsun hayat gailesine getirilen dinsel açıklama ve betimlemelerle defalarca karşılaşmayla yinelenen bir tatmin duyulduğu çok açık. Ritüelin bedende yarattığına benzer bir rahatlık alanını da inanç beyinde oluşturuyor gibi görünüyor.
Sayfa 204 - PdfKitabı okudu
Hisse Senetleri
Şu kuralı unutmayın: ortamda istikrarlı düzenlilikler yoksa sezgiye güvenilmez.
---
...Subay adaylarını izlerken keşfettiğim gibi, hisse senedi alıp satanların öznel güveni histir, yargı değil. Bilişsel rahatlık ve çağrışımsal tutarlılık anlayışımız, öznel güveni sıkı sıkıya 1.Sistem’in[hızlı-sezgisel-duygusal] içine yerleştirir.
Bilişsel rahatlık halindeyseniz, muhtemelen keyfiniz yerindedir; gördüğünüzü beğenir, duyduğuna inanır, sezgilerinize güvenir ve şu anki durumun sizi rahatlatacak kadar tanıdık olduğunu hissedersiniz.
Sayfa 72 - Varlık