Daha genel bir perspektifle yaklaşıldığında, rasyonel eylem biçimlerinin hazzı (rahatlık ve esenlik) en üst düzeye çıkarırken acıyı (rahatsızlık ya da hastalık) minimalize etmesi gerektiği konusunda hemfikir olunabilir ama binlerce psikanalitik vaka, insanların, bilhassa zorlu seçimler ya da stresli süreçler söz konusu olduğunda, bu rasyonellik tanımına uygun hareket etmediklerini gösterir. Aksine kişinin bilinçaltı bazen çocukça inançlardan, hurafelerden ya da derine işlemiş kişisel isteksizliklerden ilham aldığı taktikler yoluyla hukuksal ya da bilimsel protokollere ve sözde rasyonel seçimlere meydan okuyabilir.
PDF. 1. Baskı Şubat 2022, İstanbul. Çev. Şafak Tahmaz