Sıradan bir memurun patronun kızından hoşlanıp evleneceğini öğrendiğinde delirmesi kitabın özeti denebilir ama beklentim daha yüksek olduğu için karşılayamadı. Kısa olması ve günlük şeklinde yazılması sebebiyle tek oturuşta okunabilecek kitaplardan biri.
Yine harika bir psikolojik tahlil.. Bir insanın nasıl delirdiğini adım adım görüyorsunuz. Ve o insanın delirirkenki kendince haklı sebeplerini. Ve deliliğin bile kendi içinde akla uygunluğunu görüyorsunuz. Beni ağlayan kitaptır.. Palto ve Burun ile birlikte okunması önerilir.
Gogol'un bu hikayesi Rus Edebiyatı'nın yapıtaşıdır. Bu sebepten Dostoyevski "Hepimiz Gogol'un Paltosundan çıktık" demiştir. Bu eserle silik ve acı çeken karakterin iç dünyasına yönelinmiştir. Keza sevgili Oğuz Atay'ın Beyaz Mantolu Adam hikayesi de benim için bu tarzda yazan yazarların Palto'dan çıktığının göstergesidir. Önce bunun ardından Bir Delinin Hatıra Defteri eserinin okunmasını öneririm.