Yeni Sömürgecilik: Eski Sömürgeciliğin Torunu
Dünya üzerindeki 200’ü aşkın devletin çoğunun kutladığı bir bağımsızlık günü var. Bağımsızlık günü, sömürge olmuşluğu var sayıyor. Bu günün gelecek kuşaklara sömürgecilik döneminde çekilen çileleri aktarması umuluyor. Bağımsız olan ülke sayısına bakarsak, Tablo 1’de görüldüğü gibi, en sömürgeci ülkelerin sırasıyla, İngiltere, Fransa, İspanya,
Gandhi ve Türkiye
A a efendim, geldik mi şimdi de Birinci Dünya Savaşı'na. Denilebilir ki, Gandhi'nin en hoşgörülü günleri 1918 yılındadır. Britanya o yılın ilkyazında Hindistan'ın askerine, parasına gerek duymuştur. Dünya Savaşı Avrupa meydanlarında zorlu günler yaşıyordur. Mahatma kararsız yurttaşları yanı sıra İngiltere'ye destek vermeye evet der. Bunun karşılığında İngiltere savaş son- rasında Hindistan illerine bir iç özgürlük tanıyacaktır. Türkiye, Müslümanlar için yüce bir ülke olduğundan, Gandhi savaş son- rasında Türkiye'nin de parçalanmayacağı üzerine İngilizler'den söz alır. Gel gelelim, utku elde edildikten sonra İngiltere tüm sözlerini unutur.
Ey okurcuk, billahi yapılacak başka şey yoktur. Gandhi, 6 Nisan 1919'u Hertal günü (yas günü) olarak ilan eder. Bütün ulus uyar. Daha 30 Mart'tan başlayarak, Delhi'de karışıklıklar çıkmıştır. Polis barışçı topluluklardan biri üzerine ateş açmıştır. Ne ki, en büyük kargaşa 13 Nisan'da Pençap'ta, Amritsar'da, Sihler'in kutsal kentinde patlak verir. Kadın ve çocukların da içinde bulunduğu kimi başkaldırıcılar, barındıkları yapıda Ge- neral Dyer'in buyruğuyla mitralyöz taramasından geçirilir. Bi- lanço: yüzlerce ölü, bini aşkın yaralı.
Sayfa 19 - SelKitabı okudu
Son Sanrı
"Bir yapı çıldırabilir mi?"
Bu soruyu bir saat önce sormuştum. Yaz alacakaranlığı, Büyük Alan'dan yavaş yavaş çekiliyordu; çekilirken de sütunlarda, kemerlerde oyalanan son güneş kırıntılarını siliyor, kaygan taşlarda gittikçe genişleyen kara gölgeler bırakıyordu.
Alacakaranlığın, her şeyi olduğundan biraz daha değişik,