1919 yılı başlarında, bütün Rusya'daki dengeleri büyük ölçüde etkileyen bir gelişme yaşandı. Müttefik ülkeler, 23 Ocak'ta, Bolşevik yönetimini resmen tanıdıklarını ilân ettiler. Müttefiklerle Sovyetler arasındaki görüşmelerin 15 Şubat tarihinde başlatılması konusunda uzlaşma sağlanmıştı. Bu gelişme Sovyet yönetiminin elini büyük ölçüde
Kolçak'ın hayalleri İrtiş'e düşmeden önce:
1918 yılı ortalarından itibaren, başarılı bir mücadele yürüten Beyazlar, Kızıllara karşı ciddi bir üstünlük sağlamış durumdaydılar. Artık Beyazların, Bolşevik hükümetini devirerek, Rusya'da yeniden hâkim olacakları inancı yayılmaya başlamıştı. Aynı yılın sonbaharında Fransız, İngiliz, Amerikan ve Japon askerî heyetleri Omsk şehrine geldiler.
O, diyor ki: "Politikaya muhtaç bir meselede hiçbir vakit politika yerine kılıç kullanmadım. Orduyu harekete geçirmedim. Bir kumandan hem politika hem de kılıcıyla fetih ve muhafaza ederse, o, kılıç ve kalem sahibi denilmeye layıktır."
Tuvalete tekerlekli sandalye ile giden adam Fransa ile Hatay durumu sertleşince ayağa kalktı. Hudut'a gidip Orduyu teftiş edeceğim dedi.
Fransızlar Kemal hasta, savaşı göze alamaz kanısına kapılmasın istiyordu. Doktorların durumunuz kritik toparlayamayız uyarılarına rağmen Adana ya gitti.
5 saat o sıcakta ayakta orduyu denetledi, hazırlıkları teftiş etti. Etrafi bulanık görüyorum çocuk dedi yaverine, benzi sararmıştı. Askeriyle son birlikteliği olduğunu hissediyordu sanki.
Dünyaya ayaktayım mesajı verecekti.
Verdi ama dönüşte İstanbul da geminin merdivenlerinden inemiyordu. Koluna girseler hastalığı anlaşılacaktı, yavaş inse belli olacaktı sakladı. Küçük Ülkünün elinden tutup çocuk adımlarıyla indi.
Doğrudan yatağa girdi oradan da komaya ve bir daha kalkamadı.
Bozkurt son savaşını da kazanmış, Hatay'ı kurtarmıştı. Ama canından da olmuştu.
“Almanların orduyu, yaşamımızın temelini denetlemelerine izin vermek çılgınlık olur” diyordu; “Biz Türkler kendi işimizi kendimiz görmeliyiz. Bu iş için bu Prusyalının çağrılması milli bir hakarettir.”
