Buruşuk ve yırtık kâğıtlara öylesine çizilmiş eciş bücüş gül resimlerini elimize almış, çıkmışız meydan yerine. Yakaladığımız adama, "gel ve bu gülü kokla" diye sesleniyoruz. Seslenmiyor, bağırıyoruz. Şaşkınlık içinde bir elimizdeki kağıt parçalarına bir yüzümüze bakan insanlara, dünyada bir tek bizde olan bu muhteşem gül bahçesine neden iltifat etmiyorlar diye ses tonumuzu her defasında biraz daha yükselterek önce sitem sonra hakaretler ediyoruz. Görenler ikrâh getiriyor. Yüzünü çevirip geçen, yolunu değiştirip kaçan bizim yüzümüzden mahrum kalıyor. Kimi gül bahçesinin varlığından şüpheye düşüyor, kimi çiçekçilerden nefret ediyor, kimi de bahçıvanlara düşman oluyor.
Kitapta beni en çok etkileyen ilk şey Boxer isimli at oldu. Kendini önemsemeyen, kendisini yönetenleri sorgulamadan onlara koşulsuz itaat eden, çok çalışan, daha çok çalışan bir at. Onun sonunu okurken aklıma, geçenlerde gördüğüm şu söz geldi: "İyiliğin sonunda nankörlük görme devrindeyiz, olsun. Kötülük yapacak kadar vicdansızlaşmadım ama iyilik yapacak kadar saf değilim artık." Ne acı değil mi? Karşılık bekleyerek veya beklemeyerek iyilik yapmak fakat sonunda en kötüsünü görmek... Çağımızın en acı senaryolarından biridir bu. Dahası sırf böyleleri yüzünden iyilik yapmaktan çekinir oldu insanlar. Yolda gördüğü birine yardım etmez, ya başıma bela açılırsa diye. Bir kavga görür fakat şahitlik etmeye gitmez, ya diğer taraf peşime takılırsa diye. Ya en basiti bir çocuğa gülümsemeye, onu sevmeye korkar olduk çocuk tacizcisi ilan edilmeyelim diye.
Bir kez daha anladım ki her şey eskiden daha güzeldi. Cahit Zarifoğlu'nun dediği gibi: "Ben bu çağdan nefret ettim. Etimle, kemiğimle nefret ettim."
×××
Hayvanlar bile güzel bir düzen kurup yönetim yapabiliyorken, biz insanlar bir türlü birbirimizle anlaşıp yönetemedik dünyamızı. Kitabın ilk sayfalarında böyle düşünmüştüm ve hayran kalmıştım hayvanların yönetim stiline. Fakat ilerledikçe, hayvanların da insanlara benzediğini gördükçe aklımdan geçen tek şey şu oldu: "Kaçınılmaz son!"
Tek dileğim; bir sabah, gerçekten adil ve daha yaşanabilir bir dünyaya uyanmış olmaktır. Sevgiyle kalın...
Hayvan ÇiftliğiGeorge Orwell · Can Yayınları · 2020245,5bin okunma