Caravaggio'nun dehası
Onun karanlığı mum, içi geçmiş karpuz, ertesi gün asılmayı bekleyen ıslak çamaşır kokar: Merdiven boşluklarının, kumarbaz
batakhanelerinin, ucuz yatakhanelerin, ani karşılaşmaların karanlığıdır bu. Umutsa, bu karanlığı birden aydınlığa çıkaracak şeyde
değil, karanlığın kendisindedir. Karanlığın sağladığı sığınak göreli bir sığınaktır, çünkü ışık ve gölge acı, vahşet, özlem ve ölümün habercisidir; ama bu haberi hiç olmazsa bir içtenlikle verir. Gün ışığıyla kapı dışarı edilen şey uzaklık ve yalnızlıktır - bu ikisiyse, yeraltında yaşayanlara korku verir.
Sanat tarihi kitaplarında Caravaggio ışık ve gölge sanatının çığır açıcı ustalarından biri ve daha sonraları Rembrandt ve öteki ressamlarca kullanılan ışık ve gölgenin babası olarak adlandırılır. Caravaggio'nun dehası sanat- tarihsel olarak kuşkusuz Avrupa sanatının evriminde bir adım olarak görülebilir. Böyle bir bakış açısından, Karşı-Refarmasyonun yüksek sanat tadı ve yükselen Flaman burjuvasının evcil sanatı arasında Caravaggio'nun bir bağ olarak nitelendirilmesi kaçınılmazdır. Ve bu bağın karakterini ışıkla olduğu kadar karanlıkla da tanımlanabilen yeni tür bir uzam anlayışı oluşturur. (O sıralarda Roma ve Amsterdam'da lanetleme günlük bir olay halini almıştır.)
Sayfa 110 - Metis Yayınları, Çeviren: Beril EyüboğluKitabı okuyor
ümitsizliğin resmi
İtimad-ı nefs.
Kısaca, insanın kendine güvenip dayanması demek. Anlamı da olumsuz. Çünkü bir zamanlar, adına nefs de denilen kendilik'in gerçekte pek öyle güvenilecek dayanılacak bir şey olmadığına inanılırdı.
İtimad-ı nefs'in bugünkü karşılığı ise özgüven. Ne garip değil mi, anlamı da olumlu, varlığı da.
Özüne, yani kendine
Sayfa 105 - Kapı YayınlarıKitabı okudu
