İngilizler
"Elbette... Bizler her yerdeyiz. Her yerde olmaya da devam edeceğiz..."
•Casus Gertrude Bell
...
İngilizler kadını-erkeği ile buraya üşüştüler. Altın saça saça Britanya'dan Mısır'a ve Hindistan'a dek gittiler.
Sayfa 406Kitabı okudu
İngiliz casus Gertrude Bell bugünkü Irak'ın sınırlarını elleriyle çizdi. Bir de kukla kral buldu. Faysal'ı Irak tahtına oturttu. Manevi oğlum, dediği biri vardı. Yarbay Thomas Edward Lawrence... Namı diğer Arabistanlı Lawrence!
Sayfa 117Kitabı okudu
Binbaşı Noel’in maşa olarak kullandığı Kürt aşiretler, efsane İngiliz casus Gertrude Bell’in ektiği tohumlardı.
…
Türkçe, Arapça, Farsça, Kürtçe dahil yedi lisan biliyordu.
…
Arkeolog kimliğiyle Mezopotamya’yı karış karış gezdi. Aşiretleri örgütledi.
1919’fa Paris Konferansı’na delege olarak katıldı. Haritaladı. Kürt, Arap, Türkmen bölgelerine ayırdı:
…
Araplar ona “çöl kraliçesi” diyordu. Hiç evlenmedi.
Aşıktı aslında… Binbaşı Charles Doughty-Wylie’ye aşıktı. Talihsizliğe bakın ki, Binbaşı evliydi.
…
Binbaşı Wylie, Çanakkale Savaşı’nda öldü. Gertrude’nin kişisel Türk nefreti işte böyle başladı.
…
1926 yılında intihar etti. Bağdat’ta İngiliz mezarlığına gömüldü. Kendini öldürmeden önce, gene arkeolog kimliği ile defalarca Anadolu’ya geldi. Memlekette adeta cirit attı.
…
“Manevi oğlum” dediği biri vardı. Yarbay Thomas Edward Lawrence…
Namı diğer, Arabistanlı Lawrence
…
Lawrence’i evlat yetiştirir gibi yetiştirmiş, yol yordam göstermiş, akıl hocalığı yapmış, nüfuzlu kişiler ile tanıştırmıştı. Arabistanlı Lawrence, kendisinden 20 yaş büyük olan bu kadın için “annemden farksız, bildiğim her şeyi ondan öğrendim” diyordu.
Sayfa 117 - Sia KitapKitabı okudu
Mısır'ın Gertrude Bell'i
Lazoğlu'nun başardığı en önemli iş, sarayda karmaşık bir casus ağı kurmasıdır ki bu sayede efendisi aleyhine birçok tezgahı ortaya çıkarmıştır. Bu ağın içinde, sokak satıcısı kılığına girmiş, zengin ve güçlü kişilerin evine davet edilme umuduyla geceleri Kahire'nin dört bir yanında dolaşan sayısız casus vardır. Bu kişiler içeriye girdiklerinde Türkçe bilmiyormuş gibi yapmaktadır ve konuşulanlara kulak kabartmaktadır. Sonra da duyduklarını kağıda döküp, gizli bazı adreslere gecelik rapor olarak teslim etmektedir. Bütün bunlar, kendileri gibi gizli çalışan diğer casuslardan haberleri olmaksızın ya da üstleriyle karşılaşmaksızın olup bitmektedir. Sonradan, bu adamların bağlı olduğu kişinin, Arapçayı da, Türkçeyi de çok iyi bilen ve bir zamanlar Mehmed Ali'ye Arapça dersleri de veren, yaşlı bir kadın olduğu anlaşılmıştır. Bu kadın raporları toplamakta ve özetleyip derledikten sonra ertesi sabah Lazoğlu'na teslim etmektedir.
Sayfa 70Kitabı okudu
Casus Gertrude Bell :)))*
"Elbette dostum. Hele şu Bağdat'ı alırsak.."
"Alırsak sen büyük bir komutan olacaksın. Osmanlı Devleti de Bağdat'ı kaybettiği için Müslümanlar nezdinde çok itibar kaybedecek. Biz ise Bağdat'ta Müslümanları kendi tarafımıza çekeceğiz. Bunun için benden daha ünlü ve becerikli casusumuz Bayan Gertrude Bell de elinden geleni yapıyor. Yöredeki bütün aşiretleri satın aldı..."
Gertrude Bell (1868–1926)
Durham kentinin yönetimine de katılan sanayici bir ailenin kızı. Arabistanlı Lawrence ile birlikte Britinya İmparatorluğu’na Ortadoğu’da önemli hizmetlerde bulunan casus. Tıpkı Lawrence gibi iyi bir tahsil gördü. Ortadoğu ve hatta Türkiye’nin arkeolojisi üzerinde önemli gözlem ve yayınlar yaptı. Kendi parasıyla çölde kervanla yaptığı tetkikler dolayısıyla Arapların saygısını kazanmıştır. “Çölün kızı” denirdi. Tıpkı Lawrence gibi Araplara karşı büyük bir tutkusu vardır. Onları Türklere karşı kışkırttı. Savaştan sonra Irak’ın coğrafya ve yönetiminin düzenlenmesine önemli ölçüde katıldı. (385)
