Ceyda Gülşen (@ceydagulsen) 1000Kitap'ta

(…)Astroloji bilimine büyük önem veren ilk yapıt olan Kutadgu Bilig’deki astrolojik bilgiler Yunanlılara aittir. Buna rağmen, hiç de ilgi çekici olmayan bir alan dilinde bazı ifadelere rastlarız ki bunlar Türk dünyasında güncelliğini koruyan asıl ya da sıradan kavramları karşılamaktadır. Kaşgarlı Mahmud’un sözlüğü ve aynı şekilde Kumanca Kıpçakça lügatçeler ilginç bir söz varlığı sunmaktadırlar. Venüs, eski adı olan Erklik’ i yitirme suretiyle asıl niteliğini de kaybeder ve ışık yıldızı , sonra da şüphesiz “ışıyan “ “ parıldayan” anlamındaki Çolban oluverir ; sonraları bu sözcük Farsça kökenli olan Çoban sözcüğü ile karıştırılmıştır. Mars “baqır sogum”dur, “bakır ok ucu “. Büyük ayı “ğedi kän”dır “yedi kağan”. “Birbirleriyle anlaşan kahramalar.“ Ärän Tüz Kutadgu Bilig e göre Jüpiter, Kaşgarlı Mahmut’a göre Terazi’dir. Artık hayvanlar da gökyüzünde görülmeye başlar. Bunların en eskisi olan ve Jüpiter’i temsil eden “kara kuş”un yanı sıra Sirius’um yerine “ak aygır” ı Küçük Ayının iki küçük yıldızı yerine iki boz atı görmekteyiz. Aldebaran takımyıldızı olarak veya boğa burcunun yıldızı olarak yagır sıgın ı “yaralı boğa” yı görmekteyiz; nihayet atların bağlandığı “demir kazık”ı görmekteyiz. Bu, bir demir kazığa bağlı bulunan sürü gibi, etrafında yıldızlarım döndüğü bizim Kutup Yıldızı’ndan başkası değildir. Saman Yolu “Kuş Yolu” olarak adlandırılmaktadır. Belki de bunun nedeni, kuş biçimindeki ruhların göğe yükselirken katettilleri yoldur.

Sayfa 142Kitabı okudu