Kürtçe, yasaklı dil...
Bir toplumun dili, edebiyatı,kültürü olmalı. Yasaklanmamali, yaşamalı özgürce kendi edebiyatında ve toplumun acılarını, sevinçlerini, tarihini, mutsuzlukları, mutlulukları, sanatına dair aktarmalı yazilara...
Evliya Çelebi'nin Seyahâtname isimli eserinde şöyle geciyor;
"Cezire lehçesinde uzun bir kürtçe şiire yer
Diljîn Kovexî'yi bu sitede buldum. Sonra o yürekte iz bırakan birçok şiirini de.
Şimdi size Diljîn Kovexî kimdir biraz bahsetmek istiyorum.
DİLJÎN KOVEXÎ
26 Ekim 1977 yılında Şırnak'ın İdil ilçesine bağlı Kovex köyünde doğmuştur. Dokuz çocuklu bir ailenin beşinci çocuğu olarak dünyaya gelen şairin asıl ismi Mehmet Şefik Arslan’dır. Okul
Kîme ez?
Kurdê serf iraz
Dijminê dijmin
Dostê haştîxwaz
Ez xweş mirov im
Ne hirç û hov im
Lê çibkim bê şer
Dijmm naçî der
Bav û kalê mim
Dijîn tev serbest
Naxwazim. bijîm
Te ebed bindest
Kîme ez?
Cigerxwîn, Ehmedê Xane, Celadet Bedirhan, Feqiyê Teyran, Osman Sebrî ve Mehmed Uzun başta olmak üzere Kürt edebiyatının önde gelen isimlerinin bir araya toplandığı muazzam bir eser.
İster yazar olsun ister şair, kendi alanında nam salmış birçok sanatçının yaşam öykülerini ve akabinde varsa eserlerinden bir kısmına kısa kısa yer vererek, Kürt usta aydınları tek kalemde toplamak çok güzel olmuş.
İçerisinde 36 ustanın yaşam öykülerinin yer aldığı eserde çoğu kişiyle birebir yapılan diyaloglara yer verilmiş. Aslı bozulmadan birinci ağızdan bu büyük üstatları okumak ve tanımak insana çok şey kazandırıyor. Kürt edebiyatının tanımak isteyenlerin, hangi yazar ve şairler var diye merak edenlerin, aradıklarından daha fazlasını bulabilecekleri hoş bir eser. Okunmasını tavsiye ederim. Keyifli okumalar...
Cigerxwin modern Kürt edebiyatının en önemli isimlerinden biridir. O, Kürtler için son yüzyılın en önemli şairlerindendir. Cigerxwin'in sesi hem kendi zamanında, hem de sonrasında Kürtler için çok önemliydi. Kürtçe'si çok sadeydi ve dili çok iyi kullanıyordu. Edebi yönü çok güçlüydü, şiirleri sanatsal açıdan çok iyiydi. Bu yüzden Cigerxwin hem halk için yazıyordu, hem de aydın siyasi kesim için yazıyordu. Bu da Kürt aydın hareketinin ve Kürtçe'nin gelişmesi, ilerlemesi için büyük bir etki yaratmıştır.
Go kurê min em kurdin
Go kurê min em kurdin ji Xunê neyarin
Dijmin girt ci û gundê me, wêran û talan kir
Em mane jar û birçî , em direvin bê çarin
Ev herdu geda nebîyê min in berxê beranin
Dê û bav hatin kuştin şehîdê Kurdistanin
Em li trênê heywana Suwar dibin xayî nîne
Ji Kurdistanê direvin ey felekê dewranê
Cîye şeş lê suwarin em çarde runiştîne
Em ser pişta hev radizên dîsa cîyê me tinne
Di vê tengahîya han hinek dimirin hin dizên
Giştî nikarim bejim; ne êsîr bin em çine.
Ka ax?
Ka welat
Kanî Mîr Bedîrxan
Kanî leheng ê barzan û berzencî
Ew ê ji mere bûyî tav.
Kanî, kesê piştî reş ê bûyî rewşenbîr
Cigerxwîn, Mela, fekî, şêx û seyît.
Kanî Xanê çeng zêrîn.
Ka bêje
Kî/ê diza Agir ê ihsan Nurî?