·
Puan vermedi
Çok ilginç bir araştırma çok eskiden atalarımızın yaşadığı
bu evi bilinçdışı biçimde de olsa gerçekten tercih edeceğimizi düşündürmektedir. Araştırmacılar yaşları sekiz ila seksen
arasında değişen insanlara çeşitli doğal çevrelerin fotoğraflarını göstermiştir. Bu çevreler savana, kışın yapraklarını döken ve dökmeyen ağaçlardan oluşan orman, yağmur ormanı
ve çöldür. Deneklere bu çevrelerden hangisini gidip görmeyi
tercih edecekleri sorulmuştur. İnanılması güç ama neredeyse
bütün vakitlerini bahçede oynayarak geçirmelerine rağmen
sekiz yaşındaki çocukların hepsi savanayı tercih etmiştir. Denekler arasında yaşı ileri olanlara doğru gidildikçe ormanı
tercih etme eğilimi artmaktadır. Deneklerden hiçbiri çölü ya
da yağmur ormanını tercih etmemiştir.
Nasıl olur da sekiz yaşındaki çocuklar milyonlarca yıl önce yaşamış atalarımızınkine yakın bir tercih yaparlar? *Çocukların psikolojik yapılarının doğuştan getirdiğimiz sosyalleşmemiş akla daha yakın olduğu neredeyse kesin olarak bilinmektedir. Yaşlandıkça modem yaşamın sosyalleştirici etkisi
ve yaşam deneyimlerimiz üzerimizde çok daha büyük baskı
yaratır*; örneğin, tanıdığımız ya da vakit geçirmeyi sevdiğimiz çevrelerde daha rahat ederiz.
Sayfa 62Kitabı okudu
Insanın yaşamı boyunca başarı yönelimini belirleyen hırs boyutunda düşüş olur'li yaşlarında başkalarıyla olduğu kadar kendileriyle de yarışan her konuda İyi olmak için çaba harcayan insanlar zaman içinde her şeyi iyi yapamadıklarını görürler ve sınırlarını kabullenirler orta yaştan başlayarak ileri yaşlarda belirginleşen şekilde tedbirlilik
Sayfa 227Kitabı okudu
Dünyanın farklı bölgelerindeki farklı halklar için tarihin çok farklı biçimde geliştiğini hepimiz biliyoruz. Sonuncu Buzul Çağı’nı izleyen 13.000 yılda dünyanın bazı bölgelerinde metal aletlere sahip olan okuryazar sanayi toplumları ortaya çıktı, buna karşılık başka bölgelerinde okuryazar olmayan, çiftçilikle uğraşan toplumlar, daha başka bölgelerindeyse taş aletler kullanan, avcılık yaparak ve yaban yiyecekler toplayarak geçinen toplumlar vardı. Bu tarihsel eşitsizliklerin uzun gölgelerini bugünkü dünyamızda da gözlemliyoruz, çünkü metal aletleri olan okuryazar toplumlar öteki toplumlar üzerinde üstünlük kurdu ya da onları yok etti. Bu farklılıklar dünya tarihinin en temel olgusudur ama bunların nedenleri belirsiz ve tartışmalıdır. Bana bu farklılıkların nedeniyle ilgili düşündürücü soru 25 yıl önce çok basit ve kişisel bir soru olarak sorulmuştur.
Son vazifeler yerine getirilirken, dini şart ve örfler itina ve hassasiyetle yerine getirilmiştir. Cenaze namazının bir camide kılınıp kılınması yolunda dinen ne gerektiği konusunda, Makbule Atadan Hanımefendi Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hasan Rıza Soyak'a danıştı, İlahiyat Fakültesi kelam ilmi ve İslam Felsefesi Ordinaryüs
Sayfa 228Kitabı okudu
1570 yılında Osmanlı Devleti hazırlıkları tamamlamış, adayı elinde tutan Venedik'e daha önce verilen ahidname (emanname) sorun olmuştu. Bu durumda Venedik'e karşı sefer düzenlemesinin şeriat kurallarına göre nasıl mümkün olacağı dönemin şeyhülislamı Ebussuud Efendi’den sorulmuştur. Şeyhülislam verdiği gerekçeli fetvada “Kefere ile sulh eylemek ol zaman meşrû olur ki kâffe-i müslimîne menfa'at ola, olmayıcak aslâ şer'î değildir” şeklinde başlayarak olayı Hz. Peygamber’in Mekke'yi fethi ile mukayese etmiş ve devletin menfaatleri doğrultusunda savaşa cevaz vermiştir.