Kendini kandırmayan her insan bu kitabı okuduğunda bir yere kadar nefsini okuduğunu kabul edecektir. Düşüşünü, körlüğünü, tutarsızlığını, inkar edişini, aydınlandım sanmasını, bir yanlışa bel bağlamasını.. Bu gerçeği kabul etmek kendini tanımak aksi kendini kandırmak. Kendini tanıyarak yurda dönmüş X biraz daha yaşasaydı ne yapardı, neler söylerdi? Merak ediyorum. Evet ben daha ziyade hac dönüşü Şahbaz'la ilgiliyim. Biraz daha.. Yaşasaydı.. Nolurdu?
Çok ince bir çizgi.. Bir tarafa Malcolm'un son tavrını koyuyorum diğer tarafa ölümüne dek İslam Cemaatine mensub Muhammed Ali'yi. Malcolm'a yol değiştirten hakiki sebep neydi? Neydi Muhammed Ali'yi sapkın inancında direten? Sorularım dönüp dursa da, gerçeğe bu dünyada ulaşamayacagımı biliyorum. Herşeyin bir bilgi ile açıklanacagı zaman çözülecek hayretlerim birer birer.
"Benim olan tek şey günahlarımdır." diyor Malcolm. Belki de mesele bu. Bir iyi niyet göstermek, cahilliğini, günahını kabul etmek, gerisi Allah'tan..
( NOT: İncelemeye ayrılan bölümde benden istenileni, incelemeye yüklenen anlamı değil; hissettiklerimi, izlenimlerini yazmayı ilke ediniyorum. Kitabın izlerini hatırlamak için kullanılan bu yöntem kimse için değil, kendim içindir.)
