''Her yıl,bahar Ağrıdağının üstüne yürürken,dağın yamacındaki Küp gölünün kıyısına o yörenin tekmil çobanları gelirler,kepeneklerini gölün bakır rengi toprağının,kırmızı çakmak taşı kayalıklarının üstüne serip halka olup otururlar. Çobanların her yıl sayısı değişir. Tanyeri ışırken bellerindeki kavallarını çıkarıp Ağrıdağının öfkesini hep birden
``Mehmed Uzun`un romanları günümüzde yazılan en iyi romanlardır. Edebiyata yeni olanaklar getirmiş,birçok ülkede de bu romanlar çok sevilmiştir.``
Yaşar Kemal
Bıro, 16 yaşındaki Kürt Bey i Bedirhan ' ın tahta çıkışına şahit olmuş, her sese, her bilgi kırıntısına meftun Mezopotamya' nın öksüz ve yetim çocuğu... Bu seslere olan tutkusu onu "dengbej" olmaya iter. Bıro ile birlikte ne kadar zengin bir tarihe sahip olduğunuzu anlayacaksınız. Mezopotamya ' da yıllardır süregelen kardeş kavgalarından, savaştan yorulan, hırpalanan halkın sesi, çığlıdır Bıro.
Çok içten yazılmış, önyargısız olarak okumanızı tavsiye ederim. Hiç bir Türk-Kürt ayrımı yapılmadan anlatılmış. Dili biraz ağır ama içerik ve edebi bakımdan zengin bir kitap.
Abdalın Bir Günü, orjinal ismiyle Rojek Jı Rojên Evdalê Zeynıkê, Mehmed Uzun bu kitabında 1800'lü yıllarda doğan Dengbêj Evdal'ın hayatını, yaşadıklarını; o dönemin kürt sorunlarını, kültürünü, siyaset ve politikasını; Yezidilerin yaşamını, Xece ve Siyabend'in aşkını bize anlatıyor. Burada anlatıcı olarak başka bir dengbêj olan Ehmedê Fermanê
"Adalet olmayınca devlet büyük bir çeteden başka nedir?" Augustinus
Bu kitabın içeriği hakkında detaylı iki incelemeye rastgelince, ben farklı bir yol izleyeyim dedim.
Bu iki incelemeyi de sizler için şuraya bırakayım;
#26225287 ,
#30236775
"Büyük bir hayretle, dünyadaki
Yazarın yaratığı kahraman Dengbej Bıro'nun hayatının ve şevbuherklerinin ikinci kısmı. Dicle'nin Yakarışıyla başlayan tarihsel devinimleri başarılı bir şekilde romana dönüştürme olayı, ikinci kitapla tarihin daha da derinlerine inilerek devam ediyor. Yazar yarattığı kahraman aracılığıyla, tarihsel olaylarda unutulmuşların, acı çekmişlerin ve tarihin yönünü bir şekilde değiştirenlerin sesi resmediyor romana.
Kürdistan Mirlerinden Mir Bedirhanın tahta çıkışından ve sait bey olaylarından sonra ki yaşananları konu alan kitap, isyanın gelişimini, isyanı, isyanın bastırılması ve sonuçları üzerinde derin muhakemeler yaratan bunun yanında bıro ve esterin de acılı hikayesine yer veren olaylar iç içe verilmiş. Tarihten çıkarılması gereken dersler üzerinde duran yazar, tarihi olayları bir araya getirip romanlaştırarak kendi tarihinden bihaber olan gelecek nesiller için bir ışık tutmuştur.
Eser için bir çok yorum yapılabilir, ama okuyup onu hissetmek bence en önemlisi.