“Yaşam hiçbir şey; ölüm her şey.”
Cioran benim pek de alışık olmadığım ya da pek de makbul görmediğim düşüncelerin adamı. Fakat kişi hep kendine benzerleri okuduğunda değişim gerektiren dünya içinde kendini bir tekrarın içinde buluyor. Bu noktada kendi kalıbının dışına çıkmaktan korkan insan için en iyisi biraz cesaret gösterip kendinden olmayana el atmak sanırım. Bu cesareti
Emil Michel Cioran'ın varoluş hakkındaki aforizmalarından oluşan bir kitap. Bu kitabı okuma yöntemi olarak 2 yol benimseyebilirsiniz.
Birincisi:
1-2 saatlik sürede tüm aforizmaları okur, güzel bir aydınlanma ivmesi yakalarsınız.
İkincisi:
Yavaş yavaş ilerleyip günde 5-10 sayfa kadar okur, günler boyunca üzerine düşünecek alanlar ayrımsarsınız.
Ben ikinciyi tercih ettim. Her gün bir bilgeyle kısa görüşmeler yapıyor gibi hissettim kendimi. Bir yandan da sanki yaşlanmış ben kaleme almış gibiydi bu eseri. Bana öğütler veriyordu. Özellikle "İlk sezgilerimiz doğrudur. İlk gençliğimde birçok şey hakkında ne düşündüysem gittikçe daha doğru geliyor bana. Bunca şaşkınlık ve dolambaçtan sonra, varoluşumu o apaçıklıkların yıkıntısı üzerinde kurabilirmişim diyerek üzülüyorum şimdi." deyişi bunu anımsattı bana. Acaba yıllar sonra dünya hakkında bir sürü bilgi edinmemin sonucu şimdiki görüşlerimi doğrulamak mı olacak. Bilmiyorum ama muhtemel görünüyor. Eğer ben de Cioran gibi "Altmışımda bildiğimi yirmimde de biliyordum. Uzun, gereksiz bir doğrulama çabasıyla geçmiş kırk yıl..." diyeceksem ama buna rağmen okumaya, düşünmeye, bir nevi kendimden çalmaya devam edeceksem ne acıklı olurdu bu. Bu kitabı şimdi, 18 yaşında okurken her dediğini kelimesi kelimesine doğru buluyorum. Eğer 40 sene sonra da böyle düşüneceksem ilerleme fikri bir yalandan ibaret olur.
Her ne olursa olsun seviyorum Cioran'ı. Hatta en sevdiğim filozof olabilir. Sert gibi görünse de müşfik, iyi kalpli bir öğretmen. Beni anlamlandıramadığım hayatıma hazırlıyor.
Yazarın Ilk okuduğum kitabıydı . Gerçekliği bu denli avuç içime bırakan başka bir kitapla henüz tanışmadım . Sonra devam etti onunla ahbaplığım 'Doğmuş Olmanın Sakıncası Üzerine' ve türkçe çevirisini dört gözle beklediğim 'Var Olma Eğilimi' inanılmaz kitaplar bunlar muhakkak herkes okumalı!
Kitabın arkasındaki yazıdan bir cümleyle başlıyorum
Cioran, bebeğim... Doğmuş Olmanın Sakıncası Üzerine'den sonra Var Olma Eğilimi'ni okumak farklı bir tat oluşturdu açıkçası. Burukluk gibi kısa ya da Çürümenin Kitabı gibi uzun yazılardan oluşmuyor. Daha orta uzunlukta olmaları, diline alıştıysanız, okumayı kolaylaştırıyor ve akıcılığı sağlıyor. Ülkeler üzerine düşüncelerinin olduğu kısımlar diğer kısımlar kadar müthiş yazılmış olsa da konu içeriği dikkatimi çekmediği için bu bölümlerden pek zevk alamadım. Ve yine Cioran'ın dediği gibi "Kendimiz hakkında çok şey biliriz; öte yandan, hiçbir şey değiliz"...
Tanrı öldü ve ben de pek iyi hissetmiyorum!
“Tanrı öldü’yle ‘Nietzsche öldü’ arasındaki fark nedir? ‘Tanrı öldü’ diyen Nietzsche’ydi, ‘Tanrı da ‘Nietzsche öldü’ dedi. Peki ‘Tanrı öldü’ diyen Nietzsche’yle ‘Nietzsche öldü’ diyen Tanrı arasında ne fark var? ‘Tanrı öldü’ diyen Nietzsche ölmemişti, ama ‘Nietzsche öldü’ diyen Tanrı bizatihi ölmüştü.”
Tam bir komik etki için hayati olan şey
Yazarın daha önce Çürümenin Kitabı adlı eserini de okudum ama bu kitabı ondan daha farklı, daha güzel ve aforizmalar şeklinde kaleme alınmış.
Kitaba gelirsek Cioran bu kitabında dilin ve anlatımın bütün imkanlarını zorlayarak; her şeyin boş ve anlamsız olduğunu zorla kazıyor insanın bilincine. Karamsarlık, hiçlik arzusu falan değil bu adamın yazdığı, bambaşka bir şey. Bir talihsizlikten bahsediyor ve bu talihsizliğin adı da "Doğmuş olmak". Yazarın dil kullanımı o kadar etkili ki yazar gibi düşünmek, kitabın içine girmek için kendinizi zorlamıyorsunuz, bile. Her satırında onun talihsizliğini siz de yaşıyorsunuz. En karamsar yazar dediğiniz yazar Cioran değilse kesinlikle tavsiye edilir.
