Dostoyevski’nin Yazılarında Nietzsche Tiplemeleri

Dostoyevski elbette ne Nietzsche’yi ne de yazılarını duymuştu. Ama sanki bir sensus plenior ile onun gelişini tahmin etmişti. İvan tıpkı Nietzsche gibi Tanrı’ya inancı reddeder. Mantıksal anlamda varlığı tartışılabilir olduğu için değil, Hristiyan Tanrı’sını tapınılmaya layık bulmadığı için Raskolnikov, tıpkı Nietzsche gibi iki türlü insana inanır; normal ve anormal olanlara. Normal insanlar sürü gibidir, “uysal bir şekilde kurulmuş düzene uyan” kalabalıklardır. Anormal insanlar olan küçük, elit bir grup ise “her şeyin daha iyi olması amacıyla şimdiki durumun yok edilmesi için pek çok yöntem arayan bireylerden oluşur.” Bu anormal kişiler suç işlediklerinde, bu suçu eninde sonunda insanlık için daha iyi bir gelecek adına işlemiş olurlar. Ippolit, tıpkı Nietzsche gibi alçak gönüllüğü insanlar için yıkıcı bir nitelik olarak görür.

Sayfa 83 - Kaknüs Yayınları

Budala Ziya Meral