Ahmet Hamdi Tanpınar'ın en önemli eseri olarak görülen kitabi. Dili itibariyle eski Türkçe kelimelerin oldukça yoğun olduğu, belirli bir dilsel ve tarihsel yetkinliğe sahip olunup okunabilecek bir eser kesinlikle.
Sırasıyla Ankara, Erzurum , Konya , Bursa ve Istanbul'u anlatmış. Bu bir gezi yazısı,gezi kitabı değil deneme kitabı. Bunu da belirtmekte fayda var sanırım. :) Okumaya başlamadan önce bu şekilde yaklaşmak fayda sağlar.
Bu beş şehir ; yazarın müfettişlik yaptığı dönemde gezdiği,zamanını geçirdiği , başkentlik yapmış şehirler. Şehirlerin yitirilmiş ruhlarına atfedilmiş denemeler diyebiliriz. Tarihsel süreç içerisindeki devinimlerinden bahsetmiş Ahmet Hamdi. Osmanlı, Selçuklu,Türkiye Cumhuriyeti ve Bizans gibi devletlerin, imparatorlukların tesir ettiği bu şehirlerden manzaralar sunulmuş.
Özellikle Bursa'ya ayrı bir ilgisi olduğu kanaatindeyim. Bursa'nın tarihsel dokusunu, yeşilini övmekten geri durmamış. En az Ankara'ya yer vermiş. Ve doğaldır ki en uzun bölümü Istanbul'a ayırmış.
Eserin ağırlığından,sahip olduğu değerden şüphem yok. Özellikle yazarın derinlemesine tarih bilgisinin dışa vurumu olmuş. Tabi,gecen zaman şehirlerden de birçok şeyi almış götürmüş beraberinde. Yazar zaten önsözde de bunu ifade etmiş. Eskiye özlem, geleceğe tereddüt...