Feza
@feza_
Mühendis
Lisans
Ankara
null
13 okur puanı
Haziran 2018 tarihinde katıldı
Şu anda okuduğu kitaplar
Bu cesur yeni çağ, işlerin yönetimini ele aldığımız zaman değil; yalnızca umursamazlığımızın ve açgözlülüğümüzün Dünya'nın Holosen alışkanlıklarını değiştirmeye başladığı nokta. Ayrıca "doğanın sonu" da değil, daha ziyade bizim doğanın dışında olduğumuz yanılsamasının sonu. Kendi yarattıklarımızla gözlerimiz kamaşmış bir halde, hiç değişmeden öyle sürüp gideceğini varsaydığımız çok daha eski, çok daha güçlü bir dünyanın içinde yaşadığımızı unuttuk. Bir tür olarak, inanmak istediğimizden çok daha az esneğiz ve doğa beklentilerimizin biraz dışında çıktığında ekonomik kayıplara ve sosyal çalkantılara açığız. En ufak değişimlere bir tahammül edemediğimizden, daha önce karşılaştıklarımızdan çok daha büyük ve öngörülemez olacak çevresel sapmalar için ortamı kendi ellerimizle hazırlanmış bulunuyoruz.
Sayfa 161Kitabı okudu
Dünya'nın Güneş çevresindeki yörüngesinin eliptik biçimi ya s da eksantrikliği, 100.000 yıllık sürelerde uzayıp kısalır; Dünya'nın yörünge düzleminin eğikliği her 41.000 yolda 21.5 ile 24.5 derece arasında değişir ve gezegenin bir topaç gibi yavaşça yalpalaması ortalama 23.000 yıllık döngülerde gün dönümlerinde Güneş'e bakan yarıküreyi değiştirir. Günümüzde bu üç değişkene Milankovitch döngüleri deniyor.
Sayfa 140Kitabı okudu
Artık Dünya'yı çizip örseleyebilecek, yaralayıp aşındırabilecek kadar büyüdük, ama yol açtığımız zararla yaşayacak olan da bizden başkası değil. Bu arada Dünya uğradığı zararları ağır ağır onarmaya devam ederken, arada bir de en gurur duyduğumuz eserlerimizi silip süpürecek ani yenileme projelerini uygulamaya koyacak.
Sayfa 100Kitabı okudu
Okur Takip Önerileri
Dünya genelinde artık insanlar ister madencilik gibi etkinliklerle istemli, isterse de tarım ve kentleşmeyle erezyonu ivmelendirerek istemsiz olarak Dünya'nın tüm nehirlerinin taşıdığı toplamdan daha fazla kaya ve tortulu yerlerinden taşıyorlar. Jeolojik şekillerin jeolojik süreçlerin işleyişinin ürünü olduğunu varsaymak artık mümkün değil. Çin hükümeti, Surtsey'in oluşumuna distopik bir tezat teşkil eden bir süreçle yeni adalar oluşturmak için deniz tabanındaki mercan yataklarını kazıyıp Güney Çin Denizi'ndeki Spratley Adaları'nın haritasını birkaç yılda radikal ölçüde değiştirdi. İngiltere'nin güneyinde iklim değişimiyle hırçınlaşan deniz ve yoğunlaşan fırtınaların üzerine bir de insanların kıyıda yaptıkları değişimler binince,meşhur tebeşir kayalıklarının gerileme oranı yılda 5-10 santimden metre düzeyine çıkmış bulunuyor. Nil Delta'sı, Assuan ve öteki barajların tortul iletimini kesmesi nedeniyle yılda 2.5 ila 5 cm batıyor. Louisiana eyaletinin kıyı kesimleri, bir takım istemsiz sonuçların "mükemmel fırtınası" (Mississipi yatağına kıta çapında yapılan mühendislik müdahalelerinin tortul iletimini büyük ölçüde azaltması; petrol ve doğalgaz üretimi nedeniyle yüzeyin çökmesi; petrol ve doğalgaz kullanımının dolaylı bir sonucu olarak deniz seviyesinin önlenemez yükselişi) nedeniyle saat başı dört dönüm toprak kaybediyor. Bu arada Oklahoma'da da gaz ve petrol çıkarmak için kayaların kuyulardan pompalanan basınçlı suyla çatlatılması yönteminin sonucunda ortaya çıkan artık suyun yeraltının derinliklerine aşılanmasıyla, uyuyan fayları uyandırıp depremlere yol açıyoruz.
Sayfa 98Kitabı okudu
O halde hala sertliğini koruyan manto kayasını yüzeye yaklaştığında eriten ne olabilir? Bunu gerçekleştiren mekanizma mantığa biraz ters geliyor: ek bir ısı girdisi değil, basınç azalması. Çoğumuzun faz değişimleri hakkındaki anlayışımızın temelinde yatan ve son derece anormal bir bileşim olan suyun aksine, kaya normal bir maddenin davranması gerektiği gibi davranır: Eridiğinde genişler be donduğunda büzüşür. Bu da şu anlama geliyor: Dünya’nın derinlerinde bir yerde erime noktasına yakın bir sıcaklıkta bulunan bir kayanın üzerindeki basınç (örneğin yeryüzüne yaklaştığı için) azalırsa, daha düşük yoğunluklu faz olan erime seçilir ve magma oluşur. Bı fenomene “dekompresyon (basınç azalması) erimesi” denir ve basıncın sıcaklıktan daha hızlı azalması durumunda kaya aslında soğuyorken bile gerçekleşebilir.
Sayfa 74Kitabı okudu