FİLİSTİN MESELESİNDE YENİ BİR AKTÖR: THEODORE HERZL
Herzl’in anılarında belirttiğine göre II. Abdülhamid Filistin’e Yahudi yerleşimi meselesine soğuk bakmış ve bununla ilgili olarak Newlinski’ye şunları söylemişti: "Eğer Bay Herzl senin benim arkadaşım olduğun gibi arkadaşın ise, ona söyle bu meselede ikinci bir adım atmasın. Ben bir karış bile olsa toprak satmam, zira bu vatan bana değil milletime aittir. Milletim bu imparatorluğu kanlarını dökerek kazanmış ve yine kanları ile mahsuldar kılmıştır. O bizden ayrılıp uzaklaşmadan tekrar kanlarımızla örteriz. Benim Suriye ve Filistin alaylarımın askerleri birer birer Plevne’de şehit düşmüşlerdir. Bir tanesi dahi geri dönmemek üzere hepsi muharebe meydanında kalmışlardır. Türk imparatorluğu bana ait değildir, Türk milletinindir. Ben onun hiçbir parçasını vermem. Bırakalım Yahudiler milyarlarını saklasınlar, benim imparatorluğum parçalandığı zaman onlar Filistin’i hiç karşılıksız ele geçirebilirler. Fakat, yalnız bizim cesetlerimiz taksim edilebilir. Ben canlı bir beden üzerinde ameliyat yapılmasına müsaade edemem." II. Abdülhamid’in bu ifadeleri Theodore Herzl’in anılarında yer alıyor. Ama, II. Abdülhamid ile Newlinski arasında geçen bu görüşmede neler konuşulduğuna dair bir arşiv belgesi henüz bulunamadı. Padişahın Newlinski’ye bu tarz bir cevap vermiş olması kuvvetle muhtemeldir. Ama bu arada Newlinski’nin ne önerdiği de önemlidir. Dolayısı ile önerilen hususun ne olduğu yine anılarda verilen bilgiler çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Sayfa 64 - YeditepeKitabı okudu