Daha çok romanlarıyla tanıdığımız Ayşe Kulin edebiyat hayatına 1984 yılında öykü ile başlar. Foto Sabah Resimleri ile 1996 Haldun Taner Öykü Ödülü'nü, 1997 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanır. Romanlarının da bir çoğunu okumuş ve beğenmiş biri olarak diyebilirim ki öykücü Kulin de çok başarılı. O dar alanlarda yaptığı psikolojik tahliller, karakter çözümlemeleri, duyguyu verme, siyasi göndermeler çok iyi diyebilirim.
.
11 öyküden oluşan kitapta ortak bir tema yok. Öykülerin bir kısmı 1995-1996 bir kısmı 1977-1979 yıllarında yazılmış.
.
Foto Sabah Resimleri, İnce Bir Hüzündür Yaşamak yaşlılar ve yaşlılık üzerine diyebileceğimiz öyküler. Okurken hüzünlendiriyor. Bunlar dışında Duruşma'da ekonomik durumu ile vicdanı arasında sıkışmış bir hakim, Taş Duvardır Benim Sevdam'da konak'ta çalışan bir genç kızın maruz kaldığı cinsel şiddet anlatılmış. Umut (1996), Çaya Gelen Konuk (1979), Unutmak(1996) sağ-sol olayları merkezinde olayların şahıslar üzerindeki etkisini vermeye çalışmış. Sadece 1457 Kupona öyküsü ise ütopik bir öykü. 90'lı yılların kupon çılgınlığına göndermeler var. Adil Düzen öyküsünde ise adı Adil Düzen olan genç bir adamın ismini değiştirme isteğiyle hakim karşısına çıkmasını okuruz. Siyasi ve mizahı ögeler var bu öyküde de.
.
Ayşe Kulin'in dili sade. Öyküler rahat okunuyor. En önemlisi de sıkılmadan okunması.
Bu kitabı henüz çocuk sayılacak bir yaştayken abimin kitaplığında görmüştüm ve kitap kapağındaki kadın müthiş dikkatimi çekmişti. Mona Lisa gibi değişik bir ifadesi vardı ve alnının bir kısmını kapatan ancak kapattığı kısmı da alttan sezdiren ince tül yüzünden alnının gerçek açıklığını kavrayamıyordum. Ne büyük bir alın ama demiştim sâfiyâne çocukluk.. keşke her şey o zamanlarımdaki gibi kalsaydı. İnsanlara dair beni şüpheye düşüren tek şey dış görünüşlerindeki yanılsamalar olsaydı, içlerini keşfetmek için bunca emek, yol, çaba sarfetmeseydim...
Her neyse işte çocukluğumun tozlu raflarında duran bu kitabı okumak yetişkinliğime nasîb oldu ve sonunda okudum çok içli bir hikâye olmakla birlikte çok da içimizden. Ben evinde anneanne, dede gibi figürlerle büyümemiş olan biriyim ve öyle ailelere de hep özenmişimdir. Bu kitabın ana kaynağı da işte o yaşlı hanımefendi ve onun hâtıları.
Dantel işlemeli ve tıpkı diğer #ayşekulin eserleri gibi içeride bir miktar saray koridorları kokusu barındıran naif bir kitap özetle
Okurken kimi zaman hüzünlendiren fakat buhran geçirtmeyen, yüreğinde tatlı bir burukluk yaratan , kimi zamansa yazıldığı dönemin görünmeyen sosyolojik tramvalarının ve dolayısıyla bugune uzantılarının farkındalığını bakış açımıza usulca işleyerek bizi sıkmadan kendine bağlayan bu eser 10 adet kısa hikayeden oluşuyor. Bazen yaşlı bir kadının duygu açlığında , bazen ruhen yitik genç bir kızın insanlığını bulduğu zamana kavuştuğunda, bazen de dayatılan bir düzenin yarattığı saplantılarda buluyorsunuz kendinizi. Kitabın başında manevi doyuma ulaştırıp, sonuna doğru düzeni sorgulatan farkli yönlere baktıran keyifli bir yolculuktu.
Yazara karşı mesafeliyim. Yalnız yıllar önce "Foto Sabah Resimleri" öykü kitabını okudum. Dili oldukça sade, anlaşılır ve akıcı. Bir sonraki sayfaya nasıl geçtiğinizi anlayamıyorsunuz.
Kişiler kurgu fakat anlatılan konu tamamıyla gerçek. 90'lı yıllarda Sırpların Boşnaklar'a yaptığı soykırım. Sebepse müslüman olmaları. Yapılan işkenceler, tecavüzler yürek burkan cinsten.
Gazeteci Nimeta evli ve iki çocuk annesi, eşi Burhan inşaat mühendisi.Nimeta savaşın kızıştığı dönemde haberden habere koşarken aslında hayatındaki diğer bir insan olan Stefan canını sıkıyordur. Stefan'la yaşadığı ilişki onu rahatsız etse de vazgeçemez, Stefan ise boşanmasını bekler.
Bu ikilem içerisinde bir ayrılık gerçekleşir ve Nimeta ağır bir depresyon geçirir. Üç dört ay çalışamaz. Kardeşi Raif annesini almaya gelir ve yolda oluşan kargaşa ve kalabalığı görünce durur ve karşılaştığı manzara korkunçtur. Eşine Sırplar tarafından tecavüz edilmiş sonrasında bebeğiyle beraber öldürülmüştür. Bu travmayı uzun süre atlatamaz.
Kitapta çocuk yaşlarda okuduğum ve de unutamadığım "Zlata'nın Günlüğü" kitabının yazarı Zlata'ya rastlamak hayli mutlu etti beni. O da Saraybosna'da yaşanan vahşeti gün gün aktarır.
133 syf.
6/10 puan verdi
ANNANNE
Bazı günler vardır sabahların olmasını istemeyiz, sohbetlerin tükenmesini, yeni bir güne dair umutların vaadedilmesini, yatağa inceden süzülen ışığın göz kapaklarımız üzerinde bıraktığı sıcak dolu tesiri bile istemeyiz.
Geceye verdiğimiz sözler yarım kalmıştır belki, daha söyleyeceklerimiz vardır, gidenler yerini almış gün ağarmıştır 80 yıllık
Foto sabah...
Standart Ayşe Kulin tadında öykülerin olduğu bir kitap. Bazı hikayeleri kendinizle özleştirebiliyorsunuz. Hatta okurken bu öyküden ne güzel bir dizi veya film çıkar diye düşünebiliyorsunuz. Kısa öyküler olması sıkıcılığı önlüyor ve mesajlar, hikayeler net biçimde anlaşılabiliyor.