Evlilik bağı tertibatı izin verilenle yasaklananı, öğütlenenle kuraldışı olanı tanımlayan bir kurallar sistemi çevresinde yapılanır; cinsellik tertibatı ise hareketli, çokbiçimli ve konjonktürel iktidar tekniklerine göre işler. Evlilik bağı tertibatının temel amaçları arasında bağıntılar oyununu yeniden üretmek ve onları yönlendiren yasayı ayakta
Kadın bedeninin histerikleştirilmesi:
Bu, üç yönlü bir süreçtir: Kadın bedeni, bütünüyle cinsellikle dolup taşan bir beden olarak çözümlenmiştir (yani nitelenmiş ve safdışı bırakılmıştır); bu beden, kendisine içkin patolojinin etkisiyle tıbbi uygulanımlar alanıyla bütünleştirilmiştir, ve (düzenli doğurganlığını sağlamak zorunda olduğu) toplumsal bünye, (esas ve işlevsel öğesi olmak zorunda kaldığı) aile düzlemi ve (ürettiği ve biyolojik-ahlâksal bir sorumluluk çerçevesinde eğini boyunca güvence vermek zorunda olduğu) çocukların yaşamıyla organik bir iletişime sokulmuştur: Ana (ve onun negatif görüntüsü olan "asabi kadın") bu histerikleşmenin en görünür biçimini oluşturur.
Söylemin aynı zamanda iktidarın hem aracı hem sonucu olabileceği, ayrıca karşıt bir strateji için engel, tökez, direnme noktası ve çıkış da oluşturabileceği karmaşık ve istikrarsız bir bütünü kabul etmek gerekir. Söylem iktidarı harekete geçirir ve üretir; onu güçlendirir ama aynı zamanda da yıpratır, zayıflatır ve onun silinmesini sağlar. Aynı
Cinsiyet, Foucault'nun Cinselliğin Tarihi'nde ileri sürdüğü gibi, "anatomik öğelerin, biyolojik işlevlerin, davranışların, duyumların, içgüdü ve anlamın yapay bir birlik içinde gelişigüzel toplaşmalarına olanak sağlamaz, yani cinsiyet bir şeyin kendisine göre tamamen ayrışık başka bir şey tarafından bu durumda yaşamın iktidar tarafından mal edilmesiyle ilgilenmez. Psikanalitik görüş farklıdır: Cinsiyet bir terimi başkadan, terimlerin kendilerinin asla tamamen kendileri olamayacakları bir biçimde ayırt eder. Terimlerin her biri, bu yüzden, olan veya olabilecek olan şeyin bir duygusunu sağlamak için ötekine yönelmeye zorlanır veya teşvik edilir. İlişkinin var olmayışı ilişkiyi gerekli kılar.
Sayfa 588 - Cinsiyet, Serap mı Kurgu mu?, Joan Copjec / Lacan ve CinsellikKitabı okuyor
Çoğu zaman yeni hazlar düşleme yeteneğine sahip olmadığımız söylenir. Ama en azından başka bir haz ürettik: Hazzın hakikatinden duyulan hazzı, bu gerçeği bilmenin, sergilemenin, keşfetmenin, görerek coşmanın, söyleme gizlice bir sır olarak açmanın, kurnazlıkla bulup çıkarmanın hazzını, hazza ilişkin hakiki söylemin özgül hazzını ortaya çıkardık. Bizim cinselliğe ilişkin bilgimize bağlı bir erotik sanatın en önemli öğelerini, ne tıbbın vaat ettiği sağlıklı bir cinsellik idealinde, ne kusursuz ve gelişmiş bir cinselliğe ilişkin hümanist bir hülyada, ne de özellikle orgazmın lirizminde ya da biyoenerjinin güzel duygularında aramak gerekir (bunlar o bilginin normalleştirici kullanımıdır); bu öğelerin aranılacağı yer, cinselliğe ilişkin hakikat üretimine bağlı hazların çoğalması ve güçlenmesidir. Yazılan ve okunan bilge kitaplar, konsültasyon ve muayeneler, soruları yanıtlama endişesi ve yorumlandığını bilmenin keyfi, kendi kendine ve başkalarına anlatılan bir sürü şey, bir sürü merak, skandal karşısında "hakikat'e ilişkin görevin -biraz da ürkekçe- verdiği destekle açık edilen onca sır, duymasını bilenlere fısıldayabilme hakkı için yüksek bedeller ödenen gizli fantezilerin bollaşması, tek kelimeyle Batı'nın birkaç yüzyıldır bilgece kışkırttığı harikulade "analiz hazzı" (analiz sözcüğünün en geniş anlamıyla); bütün bunlar, itiraf ve cinsellik biliminin adeta gizlice ittiği bir erotik sanatın başıboş gezen parçalarını oluşturur.
Cinselliğin -yani XIX. yüzyılda özgül bir hakikat alanı olarak işlerlik göstermiş olan şeyin- tarihi, öncelikle bir söylemler tarihinin bakış açısından hareketle oluşturulmalıdır.
Kendiliğinden olmadığında ya da dış bir zorunluluk tarafından dayatılmadığında itiraf zorla elde edilir; ruhtan çekilip çıkarılır ve bedenden koparılır. Ortaçağdan beri, işkence bir gölge gibi itirafa eşlik eder ve kaçtığında onu cesaretlendirir. Bunlar, kara yüzlü ikiz kardeşler gibidir. En yumuşak şefkat gibi en kanlı iktidar da günah çıkarmaya gereksinir. Batı'da insan bir itiraf hayvanına dönüşmüştür.
...İnsanın sansüre, yani söyleme ve düşünmenin yasaklanmasına temel bir rol yüklemesi için, kendisinin, itirafın bu içe dönük kurnazlığının iyice tuzağına düşmüş olması gerekir; bizim uygarlığımızda, bunca zamandır, bizi, ne olduğumuzu, ne yaptığımızı, neyi anımsayıp neyi unuttuğumuzu, neyi düşünmediğimizi ve neyi düşünmediğimizi sandığımızı söylemek zorunda bırakan o harikulade buyruğu ha bire tekrarlayan tüm seslerin özgürlükten söz ettiklerini zannetmek için, insanın kafasında iktidarı iyice ters bir biçimde canlandırıması gerekir. Bu, aynı anda diğer çalışma biçimleri sermaye birikimini sağlarken, Batı'nın insanların uyruklaşmasını sağlamak için uğruna birçok kuşağı harcadığı dev bir iştir; uyruklaştırma derken, anlatmak istediğim kişilerin hem birer uyruk hem de birer özne olarak oluşturulmasıdır." Düşünün, XIII. yüzyılın başında her Hıristiyana yılda en az bir kez, hiçbirini es geçmeksizin, tüm kabahatlerini itiraf etmesi için verilen buyruk, kim bilir ne korkunç görünmüştür insanların gözüne. Bir de yedi yüzyıl sonra, Sırp direniş hareketine katılmak için dağlara çıkmış partizanı düşünün; şefleri ondan yaşamını yazmasını isterler, gecenin karanlığında karalanmış birkaç zavallı kâğıdı götürdüğündeyse bakmazlar bile ve ona yalnızca "yeniden yaz ve hakikati söyle" derler. Bu denli önem verilen dil yasakları, itirafın yarattığı bin yıllık boyunduruğu unutturmalı mıydı?
...bilim, ısrarlı ve patavatsız, tiksintilerini ilan etme konusunda ağzı laf yapan, yasanın ve kamuoyunun yardımına koşmada ayağına tez, ancak hakikatin gereklilikleri karşısında uysal olmaktan ziyade düzenin güçlerinin kulu kölesi olan bir tıbbi pratiğe bağlandı.
Cinsiyetin iktidara benzer bir biçimde indirgenmesine, iktidar ilkesinin karşı koyulmaksızın işlemesine izin veren bir eğilimle birlikte açıkça Foucault'da ve onu izleyen "toplumsal cinsiyet ayrılıkçılarında" rastlanır. Foucault, kuramında bireysel formların yerine söylemsel formları geçirerek Adler'in bireysel psikolojisini tersine çevirir, fakat sadık savunucusu Gilles Deleuze bile Foucault'yu yetersiz derecede çatışmalı bir iktidar kavrayışı üretmekle, iktidarın tarafında, iktidarın söylediğinin veya söylenmesine yol açtığı şeylerin lehine her zaman aynı seçimi yapmakla" suçlar. Deleuze, Foucault'nun kendi açtığı kuyuya düştüğünü fark ettiğini ve bu yüzden Cinselliğin Tarihi'ni yazdıktan sonra birkaç yıl sessizliğe gömüldüğünü ileri sürerek bu eleştiriyi Foucault'ya atfeder."
Sayfa 579 - Cinsiyet, Serap mı Kurgu mu?, Joan Copjec / Lacan ve CinsellikKitabı okuyor
"Viktoryen burjuvazinin döneminde cinsellik titiz bir biçimde kapatılır. Yeni bir mekana taşınır, karı-kocadan oluşan aile
el koyar cinselliğe.Ve onu, üreme işlevinin ciddiyeti içinde bütünüyle yutar. Cinsellik konusunda çeneler kapanır. Yalnızca meşru
ve döl veren çiftin borusu öter."
Cinselliğin Tarihi-Michel Foucault
Cinsellik konusunda çeneler kapanır. Yalnızca meşru ve döl veren çiftin borusu öter.
İnsanların, yasak olanla hoşgörülü bir içli dışlılığı vardı.
XIX. yüzyılın "burjuva" toplumu, varlığını kuşkusuz günümüzde de sürdüren toplum, çarpıcı ve çatlamış bir sapkınlık toplumudur. Ve bunun ikiyüzlülükle bir ilişkisi yoktur, çünkü hiçbir konu bu denli açık ve bol konuşulmamış, söylemler ve kurumlarca böylesine açıkça üstlenilmemiştir. Toplumun cinselliğe karşı aşırı derecede katı ve genel
Haz ve iktidar birbirini götürmez; biri öbürüne karşı çıkmaz; birbirlerini izler, birbirlerine karışır ve birbirlerini kışkırtırlar; karmaşık ve olgusal uyarma ve kışkırtma mekanizmalarıyla birbirlerine bağlanırlar.