Ayşe Şasa'yı anlatıyor
Geçen Cuma günü (7 Aralık 2001) iftarı Çamlıbel Matbaası’nda Osman Kâhya ağabeyin mütevazı fakat güzel sofrasında yaptık. İftarın sonlarına doğru ağır bir rahatsızlığa yakalandığını duyduğum ciltçi Ahmet Başoğlu’nun yani bir kitabıma ad olan “Şeyh Efendi’nin rüyası”nın son ravisinin sıhhatini sordum. Hastalığının seyri hakkında biraz bilgi verdi:
Başkasına seni ilgilendirmeyen bir şeyi sorman da fuzulî konuşma sayılır.
Eylesen tûtîye tâ'lim-i edâ-yı kelimât
Nutki insân olur ammâ özi insân olmaz
(Kit'a 13/3)
Fuzuli de beytin anlamına uygun olarak bir kıt'asında, papağana konuşma öğretilse bile papağanın "öz'de insan olamayacağını söylemektedir.
Yahya İbni Muaz:
Riyâzet kılıçlarını çekerek nefsinle mücâhede et. Riyâzet (nefsin hevâî heves ve arzularını kırma), dört yolla olur:
1- Az yemek,
2- Az uyumak,
3- Az konuşmak (lüzumsuz konuşmamak),
4- Bütün canlılardan gelebilecek ezâlara tahammül etmek,
Az yemek, nefsânî heves ve arzuları söndürür.
Az uyumaktan irâde berraklığı doğar.
Az konuşmak, yâni fuzûlî söz sarfetmemekle âfet ve musibetlerden selâmete çıkılır.
Canlılardan gelebilecek ezâlara tahammül etmekle gâye ve hedeflere ulaşılır. Kişi için cefâya maruz kaldığı anda halim-selim olmak ve ezaya uğrayınca sabretmek kadar güç bir şey yoktur.
MÂLÂYÂNI KONUŞMAK
Bu kitapta birinci âfet olarak målâyäni, ikinci âfet olarak da fuzuli konuşmak anlatılıyor. Her iki bölüm arasında ince bir fark vardır. Şöyle ki: Målâyâni, baştan sona kadar tamamen faydasız olan konuşmadır; fuzüli ise, faydalı konuşmayı gereğinden fazla uzatmaktır (mütercim).
Sayfa 32
