"Suç bir hastalık ve suçlu hastadır." Diyor Victor Hugo. Hasta olan birini tedavi etmek gerekir, ortadan kaldırmak olmamalı amaç.
Doğru katılıyorum ama bazen öyle suçlar işleniyor ki insan, idam olmasın diyemiyor. Bazen de öyle haksızlıklar ortaya çıkıyor ki neden idam cezası var ki diyebiliyor. Suç, suçlu, birey ve toplum bunları , sorgulamanıza tefekkür etmenize vesile olan bir eser, hatta bir şaheser bence... Victor Hugo duygusal adam vesselam, sizin duygularınıza, vicdanınıza, merhametinize seslenen biri. İnsanların her çağda ihtiyaç duyduğu yanları da bunlar değil mi zaten. İnsanoğlu ne zaman ki vicdanın sesini dinlemiyor, merhametini unutuyor o zaman işte, kan, gözyaşı, adaletsizlik ve gaddarlık zuhur ediyor. Bu yaşadığımız günlerde daha iyi anlaşılıyor insanın merhametinin yitirmesinin ne demek olduğunu...
Kitabı okurken daha birçok durumu tefekkür ediyorsunuz. İnsanların bencilliği, ölüm gerçeğinin unutulması, bir infaz kararı verilirken, aslında farklı kişilerin de cezalandırıldığı gerçeklikleri, akla geliyor. Ya da ölüm cezası kararı alan mahkeme heyetinin vurdumduymazlığı hayrete düşürüyor insanı, bir insanın ölümü, bir hayatın son bulması nasıl bu kadar basitleştirilebilir!.. Victor Hugo eser de sistemi eleştirdiği kadar toplumu da acımasızca eleştiriyor. Sefiller eserinin tohumları da bence bu eserle atılıyor, Sefiller ve bu eseri okuyanlar beni çok daha iyi anlar, çünkü kitabın bir bölümün de, Jean Valjean (Sefiller eserinin baş karakteri) hikâyesinin başlangıcını anlatan bir idam mahkumu daha anlatılıyor.
Eserin okunmasını tavsiye ederim. Kitapla kalın sevgili kitap severler...
Dr. Jekyll ve Bay Hyde'ın Tuhaf Hikayesi 
Robert Louis Stevenson