Gönderi
Yazık Oldu
Cumhuriyet tarihinin (hatta Anadolu) en büyük acı ve ihanetlerinden biridir kapatılışları. Avrupa ve dünya 2.dünya savaşıyla kan kaybederken, Batı ile aramızdaki uçurumun kapatılması noktasında (hümanist değil belki!) kaçan en büyük fırsattı tepilen
2.dünya savaşı zamanında Almanya ve İngiliz-Amerikan savaşa girme çağrıları arasında büyük başarısıdır İnönü'nün dış politikası ve Atatürk'ten miras eğitim politikasının ayağı Köy enstitüleri. 1940'da tam da savaşın kızışmışlığı altında; ülkemizin en değerli Milli Eğitim Bakanı #hasanaliyücel (O ki; Mevlehinade müezzin, hukuk edebiyat ve felsefe eğitimli, İzmir'e Türk Ocağı açacak ve Dergah'ta yazıları çıkacak kadar milliyetçi ve gerçek sosyalist) ile ilköğretim genel müdürü #ismailhakkıtonguç (O ki; köy okullarının ve sistemin kuramcısı, fikir babası, sanatçı eğitmen) tam destek verir Milli şef. Ne var ki; savaş bitip galip Amerika destek için çok partili sistemi şart koşunca, CHP'nin toprak ağalarıyla örülü sağ kanadı -Adnan Menderes, Celal Bayar, Kazım Karabekir ve milletvekili ağalar- 1950 seçimlerini Demokrat Parti ile kazanıp, önce budarlar sistemi, sonra mezunları en son da okulları.
Oysa Tonguç Baba tarafından pek güzel düşünülmüştür, köyden başlayan kalkınma ve Alman Bahaus ekolü ardındaki pedagojik reform: Yaşayarak öğrenme ve eğitim. Dersler; KÜLTÜR (Tiyatro-temsiller, müzik-Ruhi Su Aşık Veysel'i ders verdiği, resim- sergiler, Tarih-Türk tarihi tezi, mekan gezileri ile haritalı eğitim), ZİRAAT (her türlü uygulamalı tarım ve hayvancılık- mezunlara gerekli toprak, alet edevat, hayvan vs veriliyor) ve TEKNİK (inşaat, marangozculuk gibi meslekler) olarak ayrılıyor, her cumartesi yönetimin ve öğrencilerin dahil olduğu tartışmalar yapılıyor, sergiler ve temsiller veriliyordu.
70 yıl öncesinin (nüfusunun %90'ı köylü) Türkiye'sinde, bugün bile uygulanamayan böylesi mükemmel bir sistemin, politikacılar tarafından o günlerin meşhur komünist yaftalaması ve karma yatılı eğitimin ahlaksızlığı bahanesiyle sona erdirilmiş olması; gerek İnönü gibi bir devin eserim diye övündüğü şeyin yine kendi eliyle yapılan saldırılara karşı koyamayarak izlemesi ironisi gerekse UNESCO tarafından dünyaya örnek proje seçilip bizzat İsrail'de Türk eğitimci gözlemciler tarafından uygulanması karşısında ne düşünürsünüz? Tabii, Damat Ferit'i ve dönem yobazlarını hâlâ hain saymayan demokratların bulunabildigi ülkemizde; benzer kafaların sonradan CHP-DEMOKRAT parti'yi de karşılıklı suçlamaları da normal sayılacaktır elbette. Her biri enstitü mezunu ünlü edebiyatçılardan #mahmutmakal ( bizim köy romanı) #fakirbaykurt (Yılanların öcü) #talipapaydın (Köylüler) gibi dönem eserleri de ilk elden olmaları nedeniyle kesinlikle irdelenmeli. #kant gibi aydınlanmacılar nasıl Avrupa'nın makus kaderini değiştirmişlerse, iki büyük Türk aydınlanmacı Yücel ve Tonguç da adeta bir Türk Rönesans'ı yaratıp önümüzü açabilirler idi. Ve bugün köylerin geri kalmışlığı, kul -ümmet arası köleliği ve eşitsizlik olmayacak birey vatandaşlarımız olacaktı. Bugünler de olmaz mı: O cehalet içinde kıvranan yüzyılların kulları bugün şehirdeler artık, yine aynı zihniyete oy deposu ve kendi çocukları dahil diğerleriyle ikna edilmeleri gereken pozisyonda duruyorlar: YAZIK OLDU...
··
138 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.