Türk modernizmini açıklarken işlediği farklı konuların başında Batıcılık gelmektedir. Osmanlı Devletinden modernleşme çabalarını ele almış. Tanzimat fermanın üzerinde durmuştur. Osmanlı Devleti'nin modernleşirken kendi çıkarlarını koruyamamanın tebaanın tepkisine yol açmıştır. (Mardin,1991,12) Bunun yanında Tanzimat fermanının getirdiği yenilikler ev hayatına kadar yansımıştır. (Mardin,1991,13) Bu da yavaş yavaş yenilik kavramının tebaalarda vuku bulması, Osmanlı Devleti için farklı bir devrin başladığını ortaya koymaktadır. Öyle ki Halkın ahlaki çöküntüyü Batılılaşma ile bir tutması da bir rastlantı olmadığına değinir Şerif Mardin. 19. Ve 20. Yy. başlarındaki yeniliğe karşı eleştirilerin hepsinde bu ideolojinin olduğunu savunur. Yine kitabın içeriğinde Osmanlıyı kurtarmak için ortaya çıkan fikir akımlarının nasıl ve ne şekilde ortaya çıktığına ve Osmanlı’daki etkisine değinmiştir. Bunun yanı sıra Kitapta, ilk matbaanın nasıl ve ne amaçla kurulduğuna ve aynı zamanda kurulduğu zaman karşılaştığı muhalefet, nahiv( sentaks), tarih ve askeri manevra gibi laik bilimler üzerine kitaplar basılacağı gerçeğinden çok , kitap dolaşımının artışı ile birlikte ulemanın itirazlarının arttığına değinmiştir. muhalefet, nahiv( sentaks), tarih ve askeri manevra gibi laik bilimler üzerine kitaplar basılacağı gerçeğinden çok , kitap dolaşımının artışı ile birlikte ulemanın itirazlarının arttığına değinmiştir. Kitapta değinilen bir diğer husus da Türk Tarihi ve Siyaseti’dir. Şerif Mardin’e göre Modern Türk Siyasetinin tarihi incelendiğinde muhalefet hareketlerinin tamamının bölücülük ithamıyla suçlandığını öne sürer. Öyle ki ne zaman yönetimdeki partinin ülkeyi modernleştirme çabalarını muhalefetin engellediğine inanılsa bu suçlamalar gündeme getirilmektedir. Yine Mardin’e göre Türkiye’de muhalefetin, sürekli boğazının sıkılmasının yol açtığı en önemli kayıp, sosyal ve iktisadi yaratıcılığın engellenmesidir. Şerif Mardin’in değindiği bir diğer husus Osmanlı İmparatorluğu’nda köylünün statüsünün, Osmanlı ekonomisinin özgüllerinin en önemli bir parçası olduğudur. Burada yine zenginlik de memurlar bakımından geçicidir çünkü, zengin bireyin ölümünde bu zenginlik devlet tarafından müsadere edilebilir. Kitap makale şeklinde olduğundan uzunca bir ara verseniz de bir şey kaybedilmiyor. Okuması bence oldukça zor. Zaman zaman, sayfalarda ve satırlarda geri dönüşler yaşıyorsunuz. Neyi nasıl anladığınızı, anlayıp anlamadığınızı sorgularken buluyorsunuz kendinizi. Yine de okumak isteyenler için kişiye fazlasıyla katkısı olacağından bu zahmete katlanmak paha biçilemez. İyi okumalar.

Türk ModernleşmesiŞerif Mardin · İletişim Yayınları · 2015263 okunma

·

245 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kübra Zeybek Kelebek