Çocukken okuduğum bir kitap olduğu için uzun yıllar zihnimde bir “çocuk kitabı” olarak kaldı Moby Dick. Oysa bu sadece bir kamuflaj. Aksine, fazlasıyla yetişkin mesajları olan bir eser. Çocukken okuduğumda ağladığımı hatırlıyorum. Kaptan Ahab ve denizciler için değildi gözyaşlarım. Moby Dick içindi. Yıllar içinde fikrim hiç değişmedi. Ne yazık ki dünya da fazla değişmedi. Şu anda bazı yasal düzenlemeler gelse de insanoğlunun doğaya karşı küstahça, basiretsizce saldırısı ve saygısızlığı devam ediyor. İçinde bulunduğumuz Covid süreci de bu arsızca tüketimin bir sonucu aslında. İnsanoğlu kendi geleceğini zıpkınlıyor. Kitapta en etkilendiğim yerlerden birisi, aynı zamanda kitabın anlatıcısı konumunda olan İsmail’in iş bulmak için gittiği Kaptan Ahab’ın gemisi Pequod’da, pazarlık sırası yerli arkadaşı Queequeg’a geldiğinde, görüştüğü yardımcı kaptanlar tarafından arkadaşı için “dindarlık” şartı koşulmasıydı. İş tanımı “balina öldürmek” olan bir pozisyon için Hıristiyanlık şartı aranması ne yaman çelişkidir. Kaldıki, Queequeg’in 10 numara kabiliyette bir zıpkıncı olduğunu gördüklerinde, dindar olduğuna da hemencecik kanaat getirmeleri, dinin “değiş tonton” şeklinde her işe alet edilmesini de trajikomik bir şekilde gözler önüne seriyor. Kitapla ilgili aklımda çağrışan diğer şey ise geminin aklıselim ikinci kaptanı STARBUCK ile ilgili. 1851 tarihli kitapta sağduyunun sesini temsil eden karakterin ismini aslında daha çok TRT’de 1981-82 yılları arasında yayınlanan Battlestar Galactica dizisinden hatırlıyorum. Tabii ki bir de STARBUCKS olarak. Hani şu bildiğimiz kahve zinciri. 1971’de ABD Seatle’da bir İngilizce öğretmeni, bir tarih öğretmeni ve bir yazar olmak üzere 3 edebiyat aşığı tarafından ilk şubesi açılan kafe için, başta geminin adı yani Pequod düşünülür; sonra bu fikirden vazgeçilip sağduyuyu temsil eden 2. Kaptan Starbuck’ta karar kılınır. “Bana İsmail deyin...” diyerek başlayan, Amerikan ve Dünya edebiyatının en önde gelen eserlerinden olan kitap aslında tüm dünyaya bir şekilde STARBUCKS dedirtiyor. .

Moby DickHerman Melville · Cem Yayınevi · 19895,6bin okunma

·

10 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Tülay Özbay