Selim İleri’nin Pastırma Yazı adlı kitabı toplamda 8 öyküden oluşan ve dili ağır mı desem hatalı mı desem tam manasıyla karar veremediğim bir eseriydi. Bende ki kitap 1971 basımlı olması, dilinin hatalı olabileceği ihtimalini zannımca güçlendiriyor. Çünkü ne cümleler bitmesi gereken yerde bitmiş ne de başlaması gereken yerde başlamış tabi bunun yanında devrik ve düşük cümlelerin de olması, okumamı son derece zorlaştırdı diyebilirim. Sanıyorum piyasada Everest Yayınlarının 2015 basımı bulunmakta bu anlamda okunmak istenirse güncel yayımı tercih edilmelidir.
Selim İleri, Cumhuriyetin ilanı sonrası dönemin Türkiye’sini ve bireylerin düşünce profillerini anlatıyor bu kitabında. O yıllarda karakterlerini farklı görüşlere mensup kılma yöntemiyle oluşturarak okura, zamanı ve zamanın Türkiye’sini değerlendirme fırsatını sunuyor. Bu noktada Padişahçı, Cumhuriyetçi, Sosyalist, Komünist karakterler okuyucuya, kendi görüşlerini pozitif yanlarıyla dile getiriyor. Kimi karakterler, halk ile devlet yönetiminin buluştuğu Cumhuriyet rejimini eleştirirken Padişahçı yönetimin daha faydalı olacağını savunuyor ve Cumhuriyet rejimi sayesinde fırsatları değerlendirip para kazanan karakterlerde Cumhuriyet rejiminin en iyisi olduğu kanısına varabiliyor. Sosyalist bir karakter ise Cumhuriyet her ne kadar düşünce özgürlüğü getirse de burjuva sınıfının doğmasına neden olduğu için rejimi üstü kapalı eleştiriyor.
Oya Baydar’ın Savaş Çağı Umut Çağı kitabı da bu tarz siyasi yaklaşımlı bir kitaptı ve bana göre dil ve anlatım biçimi olarak bu kitaptan daha okunabilirdi. Yine tarzını sevenler için iyi bir kitap olduğunu düşünüyorum. Ancak ilk olarak Oya Baydar’ın bahsettiğim kitabından başlamaları yakın tarihi farklı bir pencereden okumaya başlayacak olanlara kolaylık sağlayacaktır diye düşünüyorum. Keyifli okumalar dilerim.
