Mevlanayı nasıl bilirsiniz diye bir soru ile incelememe başlayacak olursam, bir çoğunuz çok büyük bir din adamı, filozof, alim, mutasavvıf dersiniz ve bunların hepsi de doğru. Ancak Mevlana’nın siyasi tarafını pek kimse bilmez. Oysa kitapta da anlatıldığı üzere Mevlana büyük bir din alimi olduğu kadar çok önemli bir siyasi figür. Nasreddin Hoca’yı da hepimiz biliriz. Anadolu’nun fıkralarıyla insanlara ders veren aydın kişiliği. Bilinen o kadar çok az şey var ki Nasreddin Hoca ile ilgili yaşayıp yaşamadığı bile muğlaktır bir çok insana göre. Ama Nasreddin Hoca Anadolu Selçuklular döneminde yaşamış. Zamanının en önemli fikir adamlarından biri. Vezirlik yapmış, yılanlardan zehir elde edip ilaç üreten bir bilim insanı aynı zaman Ahi teşkilatını kuran bir örgütçü. Gerçek adı da Hace Nasirü’d-din Mahmud, Ahi Evren. Kitap işte bu iki devrin büyük adamının güç odağının mücadelesini anlatıyor. Aslında İslam dünyasında yer alan iki karşıt görüşün Anadoludaki mücadelesi. Bir tarafta Mevlana ve Şems önderliğindeki sezgiciler ile Nasreddin Hoca’nın da aralarında bulunduğu akliyeciler arasındaki güç kavgasını anlatıyor kitap. Bu mücadele de her siyasi mücadele gibi çok kanlı. Cinayetler, katliamlar, sürgünler… Şiirlerinde insanlara sürekli insan sevgisinin kutsallığını anlaran Mevlana ve Şems’ten beklenmeyecek bir şey ama konu güç olunca her şey bir kenara bırakılıyor tarih boyunca olduğu gibi. Aslında bu iki karşıt güç birer güç odağı olmaları dışında daha büyük bir güç mücadelesinin araçları aynı zamanda. Moğollar tarafından desteklenen Mevlana ve Türkmenlerin desteklediği Nasreddin Hoca. Mevlana’nın Moğol severliliği üst deviyede. Keza Şems’in de aynı şekilde. Her ortamda Moğol işgalinin haklılığını savunuyorlar. Moğolların pagan olmasına rağmen. Moğolların yaptığı katliamları bile savunacak kadar Moğolcu bu iki zat. İnsan sevgisinin öneminden bahseden biri için Moğollara karşı duranlar insan bile değil belli ki. Nasreddin Hoca da Moğol işgaline karşı duruş sergileyen biri. Bu sebeple de hayatını kaybediyor zaten. Kitap kesinlikle iyi bir araştırma kitabı. Tarih sevenlerin özellikle Anadolu Selçuklular zamanına ilgisi olanların okuması gereken bir eser. Mevlanaseverlerin hoşuna gitmeyecek birçok bilgi olsa da ben onların da okumasını tavsiye ederim. Karşılaşacakları gerçekler hoşlarına gitmese de bilgi en kıymetli şey. Kitap ile ilgili iki eleştirim var. İlki kitabın dili ile alakalı. Çok fazla Arapça, Farsça kelime hatta cümle olması akıcılığı sekteye uğratıyor. Bu sıkıntı o derece ki bazı cümlelerin neredeyse tamamını anlayamadım. Diğer bir sıkıntı ise kitabın kendini tekrarlaması. Aynı bilgilerin aynı cümle yapısı ile karşınıza dört beş kez çıktığı oluyor. Bu kadar sık tekrara gerek yok kanımca. Zira bu da kitabın akıcılığını düşürüyor ve kağıt israfına sebep oluyor.

Sosyal ve Siyasi Boyutlarıyla Ahi Evren - Mevlana MücadelesiMikail Bayram · Çizgi Kitabevi Yayınları · 202072 okunma

·

47 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Coşkun