Tören.
—»Kurban ve ölünün gömülmesi (-»Ölünün Gömülmesi) vesilesiyle yapılan merasimler hakkında bir dizi bilgiye sahibiz. Bu merasimler gayet şatafatlıydı, ancak onları gerçek anlamda bir tören olarak göremeyiz. Buna karşın, gerçek anlamda tören olarak nitelendirilebilecek merasimler konusunda fazlaca bir bilgiye sahip değiliz. Yalnızca hükümdarın tahta çıkma törenim, bu vesileyle yürütülen başlıca iki ritüeli (—»Kutsal Yağ Sürülerek Tahta Çıkma) bir parça yakından bilmekteyiz. Yabancı yazarlarca ya da hatta Türkçe metinlerde kinaye yoluyla birçok kez törenlerden bahsedilmektedir, ne var ki, bu ifadeleri yorumlamak çok zordur. Yakut, Kırgızların yılda birden fazla bayramı olduğunu, Kazvini, Kırgızların üç bayram kutladığını ya da tekrar Yakut, Kartukların değişik merasimlerde sarılıcı bitki motifli tören elbiseleri giydiğini söylemekte, ancak bizlere verilen bilgi bununla sınırlı. Ancak, bütün törenlerde —»Hayvanların önemli bir rol üstlendiğini söylemek mümkün: —»At Yarışları, aynı şekilde -»Develer arasında yapılan döğüşler belgelerde geçmektedir. Bunlar, Moğolistan'da kayalara çizilmiş resimlerde Suleik tarafından betimlenmektedir. İnsanların eğlencelerine hayvanların katılması, daha sonraki dönemler için de söz konusudur.
Elbette yemeğin büyük bir önemi vardı. Tonyukuk Yazıtında, bu mutluluk şu sözlerle doğrulanmaktadır: "Bir taraftan tavşan ve geyik eti yerken"; Irk Bitig'de ise şöyle denmektedir: "Sabah ve akşam altın bir tahtta oturuyor ve iyi yemek yiyorum." Galibiyet, birleşme öngören anlaşma, cenaze töreni, düğün gibi bütün büyük vesilelerde ziyafet verilirdi, aralarındaki beraberlik ruhu ise son derece gelişmişti. Ferrand, Relations de voyages [Seyahat Notları], cilt 1, s. 214, 216. Wüstenfeld, Des Abu Dulaf Misar Bericht [Abu Dulaf Misar'ın Raporu], s. 213. Appelgren-Kivalo, Alt-Altaische Kunstdenkmaler [Eski Altay Plastik Sanatları], Helsinki 1931, s. 77 ve 87. Tonyukuk Yazıtı, satır 8. Irk Bitig, paragraf 1.
14 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.