Anadolu romanlarını kaleme alan Yaşar Kemal bu eserinde gayet basit ve sıradan hayatın içindeki yaşam üzerinden insanın kötü hasletlerini masal tadında işlemektedir. Bana yer yer George Orwell'in "Hayvan Çiftliği" isimli eserini de andırdı. Filler ve karıncaların yaşamı üzerinden yürüyen kurgu aslında hem insanın iktidar hırsını hem de tutsaklık taraflarını ele alarak devam eder. Filler Sultanı kendi ağzı ile şunu söyler, "Karıncalara nasıl hükmedeceğimi ve onları nasıl tutsak edeceğimi insanlardan öğrendim." bu söz baş kahramanın ağzından çıkması hasebiyle önemlidir. Çünkü romanın temel ödevini ve kurgusunu vermektedir. Yaşar Kemal'in hayvanlar üzerinden insanın hırsları, nankörlüğü, tamahkarlığı gibi kötü hasletlerini tenkit etmek istemektedir. Hayvanların seçiminde de bir hayli dikkat söz konusudur. Şöyleki bir tarafta fiziksel olarak epeyce büyük bir fil diğer tarafta ise tırnak kesiğinden dahi küçük karınca vardır. Hak olanın mücadelesinde ne büyüklük ne de çoğunluk vesaire sorun teşkil etmemelidir. Simgesel yapılar âdeta zincirleme birbirini takip etmektedir. Cengiz Aytmatov'un eserlerinde göze çarpan "mankurtlaşma" mefhumuna bu eserde daha da farklı yönüyle şahit oluruz. Filler karıncaları tutsak kılmak için ilk olarak özlerini, dillerini ve düşünce için vakit ayırmalarını engelleyerek işe başlarlar. İşte bu kısım dahi insanın kimliksizleştirilmesi hadisesine bir misâldir. Aytmatov'un eserlerinde de sıkça karşımıza çıkan hatta bu mefhumu yani "mankurtlaşma" kavramını kesbeden de Cengiz Aytmatov'dur. Yaşar Kemal'in bu simgeyi seçmesi tesadüf değildir. Hayvanları konuşturması, insana ait hasletleri hayvanlarda göstermesi de yazdığı eserin birincil amacını ortaya koymaktadır. Yaşar Kemal bu eserinde iki türlü insanı tenkit eder. Biri tamahkar ve iktidar hırsı olan insan yekdiğeri ise tutsaklığı kendine alışkanlık edinen tembel ve kimliksiz insan olarak resmedilir. Eserin sonundaki kıssadan hisse, " yeryüzünün bütün karıncaları birleşince..." sözü ile de yazar birliğin en küçük olanda da olsa nasıl bir güç doğuracağını görmemizi ister ki eserine karıncaların birleşerek dünyanın altını oymaları ile filleri yendiği hadisesiyle nihâyet verir. Hepsi bir tarafa bu kitabın en temel düşüncesinin El-Hacc Malik El-Şahbaz (Malcolm X)'ın, "Bütün uyuyanları uyandırmaya bir tek uyanık yeter." veciz ifâdesinin eseri hülasa ettiğini düşünüyorum. Artık devir bir Kırmızı Sakallı Topal Karınca beklemek ile geçecek kadar ucuz değil. Özlemini çekmek yerine herkes bir Kırmızı Sakallı Topal Karınca olmak için say ve gayret göstersin! Keyifli okumalar...

Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal KarıncaYaşar Kemal · Yapı Kredi Yayınları · 201710,5bin okunma

··

17 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Şükrü Mehmet YİĞİT